کسانی که رشته زبان و ادبیات عربی را انتخاب‌می‌کنند چه ویژگی‌هایی باید داشته‌باشند و چه سختی‌هایی در انتظارشان است؟
من کی‌ام؟
مهدی شاهرخ هستم.۴۱ساله و متولد دهستان فرومد از توابع شهرستان میامی استان سمنان. دکترای زبان و ادبیات عربی را در دانشگاه تهران گذراندم و ۸سال است به عنوان عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه مازندران مشغول به فعالیت در این دانشکده هستم.
در رشته زبان و ادبیات عربی، چه خبر است؟
زبان عربی، زبان قرآن و دین مبین اسلام است و بیشتر متون اسلامی در حوزه‌های مختلف آن، به این زبان نوشته شده، از سوی دیگر، با توجه به پیوند دیرینه‌ای که زبان عربی با زبان و ادبیات فارسی دارد، پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های مختلف الهیات، حقوق، ادبیات فارسی و طلاب حوزه علمیه هم علاوه بر دانشجویان این رشته، ناگزیر از یادگیری و خواندن برخی دروس رشته زبان و ادبیات عربی هستند. افزون بر این، عربی یک زبان زنده دنیاست که ۲۲ کشور دنیا با آن تکلم می‌کنند، بخشی از همسایه‌های ایران با این زبان صحبت‌می‌کنند و یکی از زبان‌های رسمی سازمان ملل متحد است. این‌ها باعث شده‌است که دانشجویان زیادی متمایل به ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات عربی باشند.
بعد از دانش‌آموختگی چه چیزی در انتظار دانش‌آموخته این رشته است؟
دانش‌آموخته رشته عربی صرف‌نظر از مبحث اشتغال، در زمان تلاوت قرآن، اوامر و دستورهای الهی را بدون نیاز به ترجمه درک می‌کند. می‌تواند اخبار، فیلم‌ها و کارتون‌های عربی را بدون نیاز به مترجم بفهمد یا متون کهن را بخواند بدون آن‌که در فهم واژگان دشوار آن با سختی روبه رو شود. خب همه این‌ها در بالاتر رفتن سطح اطلاعات وی مفید است، به قول دوستی، زبان عربی از آن رشته‌هایی است که هم به درد دین انسان می‌خورد و هم به درد دنیای انسان. ولی لازمه همه این‌ها این است که دانش‌آموخته در زمان دانشجویی درس‌خوان باشد، با پشتکار درس بخواند و بعد هم از این زبان فاصله نگیرد.
این رشته چه سختی‌هایی پیش روی شما می‌گذارد؟
بیشتر منابع این رشته به زبان عربی نوشته شده‌اند و بسیاری از استادان به زبان عربی تدریس می‌کنند. برخلاف زبان انگلیسی که قواعد و گرامر اندکی دارد، نحو زبان عربی خیلی گسترده و دقیق است که برای یادگیری آن باید کتاب‌های متعدد و قطوری را خواند و همیشه در ذهن داشت. در نتیجه رعایت قواعد نحوی گسترده این زبان، اندکی برای دانشجویان این رشته دشوار است چه در خواندن متون و چه در مبحث گفتار و نوشتار. در زبان عربی علاوه بر مفرد و جمع، ما مثنی را داریم یا همه موجودات زنده وغیر زنده و اشیا یا حتی معانی مجرده، مذکر و مؤنث دارند و همین باعث می‌شود به جای ۶ صیغه فعل، ۱۴ صیغه فعل داشته باشیم.
رشته زبان و ادبیات عربی به درد چه کسانی می‌خورد؟
ادامه تحصیل در این رشته مستلزم تلاش و کوشش زیادی است زیرا کامل‌ترین نحو را در میان زبان‌های زنده دنیا دارد و کتب متعدد نحوی هست که باید دانشجو تمام قواعد آن را همیشه در ذهن داشته باشد و در مکالمات، نوشته‌‌ها و خواندن و ترجمه ،
همیشه آن‌‌ها را به کار ببرد. متون ادبی دوره‌های مختلف از دوران جاهلی، اسلامی، معاصر و تاریخ ادبیات این دوره‌ها، نقد ادبی و مکاتب مختلف آن، ادبیات تطبیقی، فقه‌اللغه و … در کنار واحدهای مربوط به ترجمه، همه و همه نیاز به پشتکار دانشجو در ادامه تحصیل را می‌طلبد. دیدگاه جامعه به دلایل متعدد به زبان عربی چندان مناسب نیست و همین امر در کنار آموزش ناصحیح و ناقص این زبان در مدارس، باعث شده است دانشجویی که در این رشته قبول می‌شود، در ابتدای ورود به این مسیر در ترم اول کارشناسی در دانشگاه، کمی دستپاچه و مضطرب شود و احساس کند که توانایی ادامه دادن این رشته را ندارد یا شاید ارزش تحمل این همه زحمت و تلاش را نداشته باشد که این اشتباه است.
بازار کار رشته زبان و ادبیات عربی به چه صورت است و چطور می‌توان در این رشته به موفقیت رسید؟
شغل‌هایی مثل دبیری، مترجمی در خبرگزاری، صداوسیما به‌خصوص در شبکه‌های برون‌مرزی مثل العالم، الکوثر و رادیو عربی تهران، مترجمی یا ترجمه شفاهی و متون برای دارالترجمه‌های مختلف و اشتغال در زمینه راهنمای گردشگری در حوزه‌های مختلف یا همراهی تورهای گردشگری مذهبی، تاریخی و طبیعت‌گردی از جمله شغل‌هایی است که دانش‌آموخته‌ها می‌توانند به آن فکرکنند. برای موفقیت در هر رشته تحصیلی یا حتی ورزشی در وهله اول باید آن رشته را از صمیم قلب دوست داشت و بعد باید برای تحصیل و کسب مهارت‌های لازم در آن پشتکار کافی داشت و با جدیت و صبوری سعی و تلاش کرد، این لازمه موفقیت در هر کاری یا رشته و هنری است و فقط داشتن استعداد کافی نیست.
