رشته گفتاردرمانی برای چه کسانی مناسب است و کار اصلی دانشآموختههای این رشته در جامعه چیست؟
نویسنده : اکرم انتصاری
من کیام؟
سیده ساجده رسولی هستم. ۲۳ساله و دانشآموخته رشته گفتاردرمانی.
در رشته گفتار درمانی چه خبر است؟
گفتاردرمانی یکی از شاخههای علوم توانبخشی است که برای درمان کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال در گفتار، زبان و بلع استفادهمیشود. کودکانی که مبتلا به اوتیسم یا سندرومداون هستند یا شکاف کام دارند برای گفتاردرمانی به گفتاردرمانگر مراجعهمیکنند. در بزرگ سالان هم کسانی که به دمانس یا همان آلزایمر، سکته مغزی، پارکینسون و آسیبهای مغزی دچارمیشوند برای حل اختلالات گفتار و بلع به ما مراجعهمیکنند. در رشته گفتاردرمانی با زبان، گفتار و صوت سروکار داریم. مراحل رشد زبانی کودکان را یادمیگیریم، مشکلات کسانی که لکنت یا شتابانگویی (همان تندتند صحبتکردن) را دارند، حل و مشکلات بلع را که بیشتر در بیماران نورولوژیک مانند آلزایمریها اتفاقمیافتد، رفعمیکنیم. خیلیها فکر میکنند گفتاردرمانی همان روانشناسی است اما این دو با هم متفاوت هستند.
بعد از دانشآموختگی در گفتاردرمانی، چه کارهایی میتوانید انجام دهید؟
دانشآموختههای گفتاردرمانی بعد از گذراندن دوره کارشناسی میتوانند کلینیک شخصی داشتهباشند یا در کلینیکهای دیگران، مراکز توانبخشی، خانه سالمندان و … مشغول کار شوند. امکان تحصیل در رشته گفتاردرمانی تا مقطع دکترا وجوددارد اما این طور نیست که دانشآموختههای کارشناسی رشتههای دیگر بتوانند وارد مقطع ارشد این رشته شوند. تنها کسانی میتوانند گفتاردرمانی را تا مقطع دکترا ادامهدهند که از ابتدا همین رشته را برای تحصیل انتخابکرده اند. من همیشه دوستداشتم رشتهای را انتخابکنم که در آن مستقلباشم و برای آن تلاشکنم. در بین رشتههای علوم تجربی مانند پرستاری امکان این کار کمتر است یا برای مثال فیزیوتراپی و کار درمانی در بعضی جاها همپوشانی دارند ولی تنها گفتاردرمانگرها میتوانند اختلالات زبان، گفتار و بلع را درمانکنند. این رشته جایگاه اجتماعی و درآمد به نسبت خوبی دارد. زمینههایی که میشود در آن کارکرد گستردهاست و برای تاسیس کلینیک به هزینه خیلی زیاد و وسایل خاص و تجهیزات گرانقیمت نیازی نیست.
چه کسانی میتوانند وارد گفتاردرمانی شوند و موفقیت در این رشته چطور بهدست میآید؟
رشته گفتاردرمانی به صبر خیلی زیادی نیازدارد. یعنی کسانی که وارد این رشته میشوند باید این را قبولکنند که ممکناست مدت زیادی طول بکشد تا مراجعهکننده اختلال یا مشکلش رفعشود. در این رشته نمیشود سریع نتیجهگرفت چون امکانش نیست. برای مثال تعداد جلسههای درمان اختلالات لکنت در کودکان سندروم داون یا اوتیسم خیلی زیاد است. به همین دلیل صبر مهمترین چیزی است که گفتاردرمانگرها باید داشتهباشند. موفقشدن در رشته گفتاردرمانی خیلی به فرد و تلاشش برمیگردد. روابط عمومی و اجتماعی خوبی میخواهد. کسی باید وارد این رشته شود که ارتباط با آدمها را دوست داشتهباشد و فردی که این ویژگی را نداشتهباشد اصلا نمیتواند در گفتاردرمانی موفق شود.
کار کردن در حوزه گفتاردرمانی چه خوشیها و دشواریهایی دارد؟
یکی از قشنگترین چیزهایی که گفتاردرمانی دارد این است که میتواند آینده یک نفر را تغییردهد یا مشکل بزرگ سالانی را که به دلیل اختلالات گفتاری نمیتوانند با دیگران ارتباط برقرارکنند و به همین دلیل افسرده میشوند، حلکند. این خیلی حس خوبی دارد. درخصوص اختلالات بلع میتوان گفت مرگ و زندگی یک نفر دست یک گفتاردرمانگر است که بتواند آن مشکل را برطرفکند تا فرد بتواند به راحتی غذابخورد و دچار آسپیراسیون (برگشت هر نوع مایع یا جسم درون سیستم تنفسی) و خفگی نشود. چالش و دشواریاش هم بیشتر به زمانبربودن روند درمان در بیشتر مراجعهکنندهها برمیگردد.