یک اصطلاح روانشناسانه وجود دارد که میگوید اگر در زندگیمشترک مدام باید مواظب باشید که چگونه رفتار میکنید تا مبادا مسئلهای به وجود بیاید، اصالت واقعیتان از بین خواهد رفت.
نویسنده : دکتر الناز علوی| متخصص روانشناسی
در یک رابطه زنوشوهری سالم، انتظار میرود که ارتباط با همسر بسیار راحت، آزاد و بدون دغدغه فکری باشد. زمانی که در یک رابطه سالم هستید، پیشبینی خلقوخو و ترجیحات همسرتان خیلی سخت نیست. بنابراین بدون این که از یکدیگر واهمه داشته باشید، میتوانید اشتباهات و مشکلاتتان را بهراحتی و بدون سوءنیت با یکدیگر حل کنید. یک اصطلاح انگلیسی و روان شناسانه وجود دارد به نام: «walking on the eggshell» بهمعنای راه رفتن روی پوسته تخممرغ که بیشتر برای زندگیمشترک کاربرد دارد، یعنی در برقرار کردن ارتباط با کسی مرتب باید مواظب باشید که چگونه رفتار میکنید، مبادا که مسئلهای بهوجود بیاید. این اختلال در موارد حاد به ترس دایمی تبدیل میشود و آدم به نوعی اصالتِ واقعی خودش را در رابطه از دست میدهد. اگر شما هم در رفتار با همسرتان دچار چنین مشکلی شدید، در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد که به کمک شما خواهد آمد.
نشانههای ابتلا به این اختلال
درک این موضوع که رابطه شما در زندگیمشترک ناسالم است یا نه، همیشه کار سادهای نیست. بااینحال، اگر صحبتکردن و جواب پس دادن برای شما سخت است و وقتی در کنار همسرتان قرار میگیرید بیش از حد مراقب رفتار، گفتار و بیان نظرتان هستید، این میتواند به این معنی باشد که در رابطهتان احساس راه رفتن روی پوسته تخممرغ را تجربه می کنید، اما یک رابطه ناسالم زنوشوهری چه ویژگیهایی دارد تا بتوانیم بهتر آن را تشخیص دهیم و علایم آن را بررسی کنیم؟
ترس زوج ها از ترک خوردن تخممرغ!
همانطور که یک تخممرغ برای پیشگیری از ترک خوردن نیاز به مراقبت زیادی دارد، زن یا شوهری که در زندگیمشترک احساس راه رفتن روی پوسته تخممرغ را دارد، برای جلوگیری از ناراحتی همسرش احتیاط زیادی میکند. این ناراحتی ممکن است هنگامی که هیجانات بالا میرود یا حتی در هنگام صحبتکردنهای عادی با طرف مقابل ظاهر شود. در این مدل رابطه خلقوخوی یکی از دوطرف با کوچکترین تحریکی از خوشحالی به عصبانیت و سرزنش یا ناراحتی عمیق تبدیل میشود و این رفتار، طرف دیگر این رابطه را همیشه روی زمینهای لرزان نگه میدارد و باعث میشود برای جلوگیری از فوران همسرش سکوت کند. این چرخه ممکن است تا مدت زیادی وجود داشته باشد.
کنترل پلیدانه همسر
زن یا شوهری که باعث میشود همسرش به رفتار راه رفتن روی پوسته تخممرغ متوسل شود، به دلیل سوءاستفاده عاطفی، یک مقصر به حساب میآید زیرا همسرش را در اضطراب و احتیاط بیمورد برای حرکات بعدی خود قرار میدهد. این یک کنترل پلیدانه است. کنترلی که آرامش روانی دیگران را هدف قرار میدهد، درحالیکه تمایل دارد آنها را تحت سلطه خود درآورد. این نوع خشونت معمولاً به چشم نمیآید و زود فراموش میشود اما رفتهرفته، رفتارهایی را به وجود میآورد که در آن یکی از دوطرف تمایل دارد بااحتیاط در کنار دیگری رفتار کند تا از مشکل جلوگیری کند.
۳ گام مهم برای توقف راهرفتن روی پوسته تخممرغ
علاوه بر ایجاد یک جو متشنج بین زوجها، رابطهای که بااحتیاط بیش از حد از طرف یک فرد حفظ میشود، ممکن است خطر ابتلا به اختلالات جدی سلامت روان را هم افزایش دهد. آثار سوء استفاده عاطفی مانند ترس آموخته شده از شریک زندگی ممکن است به شرایطی مانند افسردگی و اضطراب منجر شود.
در ادامه راهکارهایی آوردهشده که میتواند هنگام برخورد با همسری که منبع دایمی تنش است و به شما احساس راه رفتن روی پوسته تخممرغ را القا میکند، کارآمد باشد.
ریشه مشکل را بیابید| اگر رفتار همسرتان به تازگی برای مراقبت، ارتباط و پذیرفتن نیازهای شما به دلایل مختلف تغییر کرده است، باید دلایل آن را کشف کنید. همچنین باید بررسی کنید در چه مواقعی این اختلال در شما، شعلهورتر میشود. شاید نیاز باشد که نزد
یک متخصص بروید بهویژه درصورتیکه تغییر رفتار با عوامل استرسزایی که بهتازگی برای شما ایجاد شده است مانند ارتقای شغلی یا شاید مشکلات خانوادگی، مرتبط باشد.
با همسرتان در این باره حرف بزنید| برای مطرح کردن این مسائل و بیان این که چگونه رفتارهای همسرتان بر شما تاثیر میگذارد و مضطربتان میکند، زمانی را پیدا کنید که اوضاع خوب است؛ مثل یک لحظه آرام و سرشار از حس خوب. بیان این که واکنش او بر شما و رابطه شما تأثیر میگذارد، میتواند به تغییر رفتارش کمک کند. اگر او نادرستی رفتارهای گذشته خود بپذیرد و عذرخواهی کند، برای جلوگیری از تکرار چرخه سمی راه رفتن روی پوسته تخممرغ باید صبور باشید و همسرتان را در مسیر اصلاح رفتارش همراهی کنید.
از یک متخصص کمک بگیرید| در یک رابطه سمی، عضو قربانی مسئول مشکل و ناسالمی طرفمقابل نیست. زخمهای روانی بهجامانده از یک رابطه عاطفی آزاردهنده میتواند عمیق باشد. گاهی اوقات، حمایت دوستان و خانواده ممکن است برای کمک به شما در روند بهبودی کافی نباشد. صحبت کردن با یک متخصص میتواند به غلبه بر درد و آسیب متحمل شده در رابطهای که احساس راه رفتن روی پوسته تخم مرغ را به شما می دهد، کمک کند. در جلسات درمان، شما میتوانید به دیگر مسائل روانی که در نتیجه تروما ایجاد شده است، رسیدگی کنید و سازوکارهای مقابلهای سالم را بیاموزید.