زندگی حضرت فاطمه (س) دارای مفاهیمی بلند و درسهایی بزرگ برای بانوان از همسرداری تا تربیت فرزند و حضور در اجتماع است.
نویسنده : جواد رستمی | کارشناس مذهبی
حضرت فاطمه(س) عمر نسبتا کوتاهی داشتند اما در همان مدت کم به نوعی در دنیا زندگی کردند که الگوی کامل سبکزندگی به خصوص برای بانوان بوده و خواهند بود. زندگی ایشان دارای مفاهیم بلند و درسهای بزرگی برای بانوان است؛ از همسرداری و خانهداری گرفته تا تربیت فرزند و حضور در اجتماع و ... در جای جای زندگی این بانوی بزرگ دیده میشود. در آستانه شهادت دختر پیامبر گرامی اسلام(ص) از سبکزندگی آن حضرت در خانواده خواهیم گفت که برای همه بانوان الگویی کامل و نیکوست.
اهمیت خانهوخانواده در نگاه ایشان
اگر به واقع درباره اهمیت خانه و خانواده و تربیت فرزند و نقش آن در ساخت یک اجتماع نمونه بدانیم، به نگاه حضرتزهرا(س) در این زمینه پی میبریم. این که ایشان از تقسیم کار بیرون و درون خانه بین او و همسرش توسط پیامبر(ص) شاد شده و از آن استقبال کرده است، نظری مترقی بوده و در تضاد با حضور زن در اجتماع نیست. چه آن که زمان نیاز به حمایت از ولایت و زمان گرفتن حق، در اجتماع حاضر شده و کنشگری داشته تا جایی که در این راه جان و فرزند از دست داده است. این رفتار به ما میآموزد که زن مسلمان با کرامت و ارزشمند بوده و قادر است با ساخت خانوادهای نمونه در ساخت اجتماعی موفق مستقیم تاثیرگذار باشد. از سوی دیگر با وجود خانهداری و تربیت فرزند برای تاثیرگذاری در آینده اجتماع، در صورت لزوم خود هم با شجاعت و درایت وارد اجتماع شده و در داغترین مسئله آن زمان یعنی حکومت و امامت، حقگویی و حقخواهی را فریاد بزند طوری که دشمن در مقابلش دچار استیصال شود.
محبت و رسیدگی به پدرش
مورد بعدی از سبکزندگی ایشان درباره رفتار با پدرشان است. رفتار فاطمه(س) در خانه با پدرش به آن کیفیتی میرسد که پیامبر(ص) محبت او را مادرانه میخواند و ام ابیها نام میگیرد. پدری که در زمان کودکی از محبت مادری به قدر کافی بهره نبرده است، اکنون در سن و سال پیری محبتهای مادرانه دخترش او را شاد و خرسند میکند. از این رو به ما میآموزد زن امروز که مقام دختری برای پدرش دارد چنان به پدر خویش باید محبت و رسیدگی کند که در ایام کهن سالی از جایگاه خویش نزد فرزندانش احساس شادی و امنیت روحی و روانی داشته باشد که بازخورد مثبت این هم برای همان فرزند است. وقتی که در چنین فضایی، فرزندانش تربیت شده و از اهمیتی که مادرشان برای پدربزرگ یا مادربزرگ قائل است در رفتار و کردار دیده و درس میآموزند، مشخص است که دست به چه رفتارهایی خواهند زد.
مدیر خانواده و کانون عاطفه
همسرداری نمونه فاطمه(س) که زبانزد همه است. وقتی مولا علی(ع) درباره ایشان میفرماید که زهرا(س) هرگز مرا نافرمانی و ناراحت نکرده بلکه در مسیر بندگی یار و یاور بوده، پر است از انبوه نکات درسآموزی که کمبودش در زندگی امروز بهشدت لمس میشود و نتیجهاش هم اختلافات و بحثودعوا در خانوادهها و تزلزل این کانون مقدس است که اگر به طلاق نینجامد، حاصلی جز تربیت فرزندی پرخاشگر و عصبی یا به دور از تربیت خانوادگی مناسب ندارد که این هم در آینده برای اجتماعش ممکن است دردسرساز باشد. زن، مدیرخانواده و کانون عاطفه است که در کنار اقتدار مردش میتواند محیط خوبی برای تربیت فرزند فراهم کند. مدیریت او در ایجاد آرامش در خانه و تامین امنیت روحی و روانی مرد در زندگی سبب میشود پایههای زندگی مشترک مستحکم شود و تاثیری از تهدیدات اجتماعی نپذیرد.
مادرانگی به شیوه فاطمه(س)
فرزندان فاطمه دختر و پسر در همان مدت کوتاه درک زندگی با مادر طوری تربیت شدهاند که هر کدامشان در آیندهِ اجتماع خویش تاثیرگذار و تاریخساز بودند و این قدرت حضور و تاثیرگذاری آنها در اجتماع ناشی از تربیت با محبت مادر در خانه و باصلابت او در اجتماع بوده که این چنین شکوفا شده است. حضرت(س) در هر سنی مانند بزرگ سالان به کودکانش احترام میگذاشت، مشغلههای زیادش مانع وقت گذاشتن برای آنها نبود، در برخورد با کودکان خود را خندان نشان میداد، همیشه عدالت را بین فرزندان رعایت میکرد، آنها را تشویق به الگوبرداری از پدرشان یعنی امیرالمومنین(ع) می کرد و از کودکی آنها را برای عبادت آماده میساخت. در حقیقت فاطمه(س) با ساخت و مدیریت اجتماع کوچک خود یعنی خانواده و تربیت اصولی فرزندان در اجتماع خود در طول زمان تاثیرگذار بوده و تا پایان هم نقش او در این زمینه جاری و ساری خواهد بود. در مقیاس کوچکتر آن مادران شهدای انقلاباسلامی را میبینیم که با درسآموزی از بانوی با فضیلت اسلام و اجرای آن در تربیت فرزند برای اجتماع خویش، نقش و تاثیری به بزرگی ایجاد و حفظ یک انقلاب در دنیا داشتند و عزت و عظمت و افتخار آن را هم در کارنامه مادری خویش ثبت کردهاند.