رشته مهندسی شیمی در چه حوزه هایی کاربرد دارد و برای چه کسانی مناسب است؟
نویسنده : الهه توانا
من کی‌ام؟
کیوان نوروزی هستم، دانش‌آموخته کارشناسی و کارشناسی‌ارشد مهندسی شیمی و مهندسی صنایع پلیمر، دانشجوی MBA و موسس و مدیر مجموعه آموزشی دهکده مهندسی شیمی. من هم اکنون به‌عنوان نیروی بهره‌بردار در پتروشیمی بوشهر مشغول‌‌کار هستم.
در رشته مهندسی شیمی، چه خبر است؟
مهندسی شیمی، به‌طور خلاصه به طراحی، مدل‌سازی و اجرای فرایندهای شیمیایی می‌پردازد تا مواد اولیه را به محصول موردنیاز تبدیل کند. یک مهندس شیمی، با درنظر گرفتن عواملی مثل دما، فشار و سایر شرایط لازم برای یک فرایند، سعی می‌کند به بهترین بازدهی و شرایط عملیاتی برای فرایند مدنظر برسد. این کار، در گرایش‌های متنوع مهندسی شیمی، به روش‌های مختلف انجام می‌شود. مثلا در گرایش زیست-پزشکی، از این دانش در مدل‌سازی داروها استفاده می‌شود. در گرایش محیط‌زیست، به تصفیه پساب‌های صنعتی و در گرایش انرژی، به بهینه‌سازی انرژی می‌انجامد. نانو، بیوتکنولوژی، طراحی فرایندها و… هم از دیگر گرایش‌های این رشته هستند.
بعد از دانش آموختگی در این رشته، چه چیزی درانتظار شماست؟
بیشتر دانش‌آموخته‌های مهندسی شیمی تمایل دارند وارد صنایع نفت و گاز شوند. شما هم اگر به این حوزه علاقه داشته‌باشید، می‌توانید جذب پتروشیمی‌ها و وزارت نفت شوید. علاوه‌بر این، کارخانه‌جات، کارگاه‌ها و شرکتهای خصوصی، محیط‌های شغلی دیگری است که می‌توانید به‌عنوان بازرس کنترل کیفی، مسئول آزمایشگاه، مدیر کارخانه و طراح فرایندهای شیمیایی در آن‌ها مشغول کار شوید. از آن‌جایی‌که در سال‌های اخیر گرایش‌های نوینی به مهندسی شیمی اضافه شده، پیوستن به شرکتهای دانش‌بنیان یا راه‌اندازی چنین شرکت‌هایی، حوزه فعالیت دیگری است که می‌توانید انتخابش کنید.
شرایط کاری و درآمد مهندسی شیمی به چه صورت است؟
بیشتر کسانی که مهندسی شیمی را انتخاب می‌کنند، آرمان‌شهری برای خودشان متصورند؛ گمان می‌کنند بعد از دانش‌آموختگی به‌راحتی وارد صنایع نفت و گاز خواهندشد و شرایط رفاهی خیلی خوبی خواهندداشت اما خب واقعیت چیز دیگری است. اول این‌که بازه درآمدی مهندسی شیمی مثل همه رشته‌ها، به تخصص، سابقه و مهارت‌های شما بستگی دارد؛ یعنی از حداقل حقوق وزارت کار شروع می‌شود و خب می‌تواند به رقم‌های بالا برسد اما درصورتی‌که بتوانید به حوزه‌های پردرآمد این رشته وارد شوید و شرایط کاری ویژه آن‌ها را تحمل کنید. من در عسلویه کار می‌کنم، ساعت کاری‌ام از ۶صبح تا ۶بعدازظهر است که با محاسبه زمان رفت‌وبرگشت، می‌شود ۱۴ساعت. در تعطیلات رسمی هم سرکار هستم.
در این رشته با چه دشواری‌هایی مواجه خواهیدبود؟
مهندسان شیمی شاغل در صنایع نفت و گاز، به‌ویژه کسانی که در جنوب کشور کار می‌کنند، شرایط کاری اقماری دارند؛ ۱۴روز کار در جنوب و ۷روز استراحت در شهر محل سکونت. این یعنی یکی از مشخصه‌های حرفه شما، دوری از خانواده است. شب‌کاری، تنش‌های زیاد در محیط کار، آلودگی‌های صوتی و شیمیایی که در بلندمدت باعث کاهش شنوایی و ابتلا به انواع بیماری‌ها می‌شود، شرایطی است که باید درنظر بگیرید. مهندس شیمی بعد از بیرون آمدن از دانشگاه، قرار نیست پشت میز بنشیند؛ با تجهیزات صنعتی سروکار دارد، در هر نوع شرایط آب‌وهوایی به وظایفش عمل می‌کند و دربرابر استرس‌های شغلی تسلیم نمی‌شود چون می‌داند کوچک‌ترین خطا، پیامدهای بزرگی درپی دارد. برای مثال یک ثانیه غفلت او از کار، می‌تواند باعث خراب شدن یک وسیله یا خط تولید بشود و میلیون‌ها دلار خسارت به‌بار بیاورد. بنابراین اگر به این رشته علاقه دارید، بهتر است آن را از همه ابعادش بررسی کنید.
