قطب شمال، یکی از اسرارآمیزترین و کنجکاویبرانگیزترین مناطق کره زمین است.
آنچه فیلمها، افسانهها و داستانها از قطب شمال میگویند بیشتر از توضیحات علمی و دقیقی است که به گوش میرسد و بنابراین در ذهن ما اطلاعات درست و غلط درباره قطب شمال بههم آمیخته است. در اطلاعات عمومی این هفته، حقایقی درباره این منطقه را با هم مرور میکنیم.
سرزمین بدون زمین!
برخلاف قطب جنوب، قطب شمال «زمین» ثابتی ندارد بلکه درواقع یک صفحه یخی است که بالای اقیانوس منجمد شمالی شناور است. به گزارش «نشنالجئوگرافیک»، ضخامت یخها بهطور معمول ۳تا۴ متر است.
از آنجاییکه قطب شمال روی یخی دایم در حال حرکت قرار دارد، امکان تأسیس یک ایستگاه پژوهشی دایمی برای مطالعه این منطقه وجود ندارد اما ایستگاههای تحقیقاتی متحرکی ساخته شدهاند که همراه با یخهای شناور حرکت میکنند. در این ایستگاهها شرایط آبوهوایی، دما و اکوسیستم دریا کنترل میشود.
یک طلوع و یک غروب در سال
حتما شنیدهاید که در قطب شمال، خورشید تنها یکبار در سال طلوع و غروب میکند. خورشید اوایل بهار در قطب شمال طلوع میکند. شش ماه تمام بالای افق میماند که یعنی از تاریکی شب در این مدت خبری نیست. بعد خورشید اواخر تابستان غروب میکند و قطب شمال در شش ماه بعدی در تاریکی بهسر میبرد.
مسابقه دو روی یخهای شناور
البته قطب فقط سرما و تاریکی نیست بلکه در آن سرگرمی هم پیدا میشود. در «ماراتن قطب شمال»، دوندهها روی یک صفحه یخی غولپیکر شناور میدوند اما جای نگرانی نیست، یخ آنقدر محکم است که وزن انسان را تحمل کند البته دوندهها هم باید بتوانند دمای فوقالعاده پایین قطب را تحمل کنند. تا امروز بیش از ۵۰۰ دونده در این مسابقه شرکت کردهاند.
منطقه بدون دولت
قطب شمال متعلق به هیچ دولتی نیست؛ کشورهایی مانند کانادا و دانمارک با قطب شمال هممرز هستند اما هیچ کشوری وجود ندارد که بتواند ادعای مالکیت این منطقه را داشته باشد. البته روسیه در سال ۲۰۰۷ طی یک سفر دریایی در قطب شمال، پرچم خود را در بستر دریا کاشت و به این ترتیب تلاش کرد قطب شمال را به روسیه مرتبط کند اما سازمان ملل این اقدام را مردود اعلام کرد.
تحت حاکمیت قانون آبهای بینالمللی
درست است که قطب شمال متعلق به کشور خاصی نیست اما بههرحال قانون در آن حکمفرماست چون بخشی از آبهای بینالمللی درنظر گرفته میشود و قانون دریاها بر آن حاکم است. کانادا، ایالات متحده (از طریق آلاسکا)، دانمارک (از طریق گرینلند)، روسیه و نروژ مجاز به کشف ذخایر نفتی و دیگر منابع طبیعی تا ۲۰۰ مایل دریایی از خط ساحلی خود هستند اما فراتر از این مسافت حق تصرف ندارند.
خالی از حیوانات
در قطب شمال از خرس قطبی، پنگوئن و روباه قطبی خبری نیست و عکسهایی که از این حیوانات منتشر میشود، متعلق به قطب جنوب است. از آنجاییکه یخ در این منطقه در حال حرکت و موقعیتش غیرقابل پیشبینی است، برای حیوانات امنیت ندارد با اینحال گاهی تکوتوک خرسهای قطبی در جستوجوی غذا در این منطقه پرسه میزنند اما درعوض زندگی زیردریایی در این منطقه بسیار شلوغ و پرجنبوجوش است؛ انواع میگو، ماهی، سختپوستان کوچک و شقایقهای دریایی در قطب شمال زندگی میکنند.
منبع: chicagotribune.com | نویسنده : الهه توانا