واکاوی پربازدید شدن اسکرین‌شاتی از پیامک‌های یک پدربزرگ که به نوه‌اش گفته ۲۰۰ هزار تومان می‌دهم که هم خودت و هم دیگران به خانه من نیایید.
نویسنده : دکتر حسین محرابی | روان شناس و مدرس دانشگاه
وابستگی عاطفی والدین به فرزندان یکی از موارد انکارناپذیر در باور انسان‌ها و مخصوصا ایرانیان است و عموما سالمندان مشتاق حضور در بین فرزندان و بستگان خود هستند، مگر این که تجربه ناخوشایندی از این مجاورت داشته باشند.
به‌تازگی، اسکرین شاتی از پیامک‌های یک پدربزرگ به نوه‌اش در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده که در آن‌جا نوشته: «سلام آجان، امشب میایم خونه شما، چیزی لازم نداری واست بگیرم بیارم؟»، «سلام پسرم، ۲۰۰ هزار تومان می‌دهم، خودت هم نیا، آن‌ها را هم نگذار بیایند…». اما چرا بعضی پدر و مادربزرگ ها چنین کاری می کنند و واکنش درست ما در برابر آن‌ها باید چطور باشد؟
رایج ترین دلایل کناره‌گیری والدین از جمع
روابط انسانی عموما بر پایه اعتماد شکل می‌گیرد و نارضایتی ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺑﯿﺸﺘﺮ در اثر سوء رفتار در این روابط رخ می‌دهد. سالمندآزاری از جنبه‌های مختلفی قابل طرح است و می‌تواند در اشکالی از بی‌توجهی، ﺗﻌﺮض اﺣﺴﺎسی ﯾﺎ روانی، اﺳﺘﺜﻤﺎر ﻣﺎدی ﯾﺎ ﻣﺎلی، ﺧﺸﻮﻧﺖ و …. علیه فرد سالمند بروز کند که از رایج‌ترین دلایل کناره‌گیری سالمندان از جمع به‌شمار می‌رود.
درک نکردن شرایط جسمانی، عاطفی و روانی سالمندان یکی از مولفه‌هایی است که باعث می‌شود اعضای خانواده فرد سالمند گاهی ناخواسته موجبات آزار روانی و عاطفی این افراد را فراهم کنند. از یک بی‌توجهی ساده، تا خشمگین‌شدن و انجام رفتارهای خشونت‌آمیز می‌تواند مصداق‌های سالمندآزاری باشد. رفتارهایی از قبیل بی توجهی و بی‌اعتنایی اعضای خانواده به سالمند، نداشتن ارتباط تلفنی و حضوری از سوی فرزندان، نادیده گرفتن سـالمند، بی‌مهری و کم‌محبتی بـه سالمند، اخم کردن و چشم غره رفتن به سالمند، تنهاگذاشتن سالمند در خانه، اجازه ندادن به سالمند برای دیدن افراد مورد علاقه، بی‌توجهی به خواسته‌ها و نظرات آن‌ها و … آسیب‌جدی به سلامت روان سالمندان وارد می‌کند.
کناره‌گیری برای ابراز ناخشنودی | آن چه در اسکرین‌شات پربازدید‌شده در فضای‌مجازی قابل تامل است، احساس موجود در پدربزرگ خانواده است که با کناره‌گیری از تعاملات خانوادگی به عنوان یکی از شیوه‌های ابراز ناخشنودی، از وضعیت موجود استفاده می‌کند و صرف نظر از علت و چرایی آن می‌تواند به‌عنوان یک هشدار در خصوص ضرورت بازنگری مجدد خانواده‌ها در روابط و تعاملات خانوادگی خود تلقی شود زیرا این مورد یکی از موارد موجود است و قطعا ناخشنودی‌های بیشتری در جامعه وجود دارد ولی نمایان نمی‌شود.
ترک والدین سالمند راه‌حل نیست| اگر بخواهیم به راهکارهایی در این‌گونه موارد اشاره کنیم، یقینا ترک والدین راه‌حل مناسبی نیست بلکه فراگیری مهارت همدلی و توجه به نیازهای عاطفی و روانی سالمندان می‌تواند به کاهش دغدغه‌های ذهنی آنان کمک کند و شرایطی را فراهم سازد که سالمندان به‌راحتی بتوانند راجع به نارضایتی‌ها و انتظارات خود با اعضای خانواده صحبت کنند و به سمت کناره‌گیری از جمع که آسیب‌های زیادی هم برای‌شان خواهد داشت، نروند.
