میخواستم روزی یک پاکت سیگار را ترک کنم الان روزی ۲ پاکت میکشم.
نویسنده : مصطفی نجمی| پژوهشگر اعتیاد
سوال: پسری ۲۳ ساله هستم. چند سالی است که روزی یک پاکت سیگار میکشم. چند وقت پیش تصمیم گرفتم که روزی یک نخ کمتر بکشم تا ترک کنم اما بدتر شد و بیشتر وسوسه میشدم بهطوری که الان تقریبا روزی یک پاکتونیم تا ۲ پاکت سیگار میکشم. نگران سلامتیام هستم ، ولی ارادهام برای ترک قوی نیست. راهنمایی کنید.
پاسخ: ترک سیگار در هر سنی یکی از موثرترین راهها برای کاهش آلام جسمانی و روان شناختی است. برای موفقیت در این کار لازم است عوامل موثر بر ترک سیگار شناسایی و برای برطرف کردن آنها به طور صحیح برنامهریزی شود. حال باتوجه به سوال شما مخاطب گرامی نکاتی را درباره چگونگی ترک سیگار مطرح میکنیم.
سندروم محرومیت از نیکوتین
نیکوتین ماده اعتیادآور سیگار است. زمانی که فردی مصرف سیگار را قطع میکند طبیعی است که سندروم محرومیت از نیکوتین را تجربه کند زیرا بدن به ترشح مداوم نیکوتین در سیستم عصبی عادت کرده است. خطرات احتمالی در ارتباط با ترک سیگار میتواند تاثیر منفی بر انگیزه ترک و نتیجه درمان داشته باشد. شدت سندروم محرومیت از نیکوتین به تعداد مصرف روزانه بستگی دارد. بنابراین حتی اگر فردی کاملا سیگار خود را قطع نکند و تنها تعداد آن را کاهش دهد هم علایم این سندروم را تجربه خواهد کرد. شایعترین علایم و نشانههای سندروم محرومیت از نیکوتین شامل تحریکپذیری، اضطراب، افسردگی، اختلال تمرکز، بیخوابی، اشتیاق به مصرف سیگار، بیقراری و افزایش اشتهاست.
هفتههای اول ترک سیگار خیلی سخت است
معمولا نشانههای محرومیت از نیکوتین، بیشترین شدت را در ۴۸ ساعت اول پس از قطع مصرف سیگار در برخواهد داشت. توجه به دو هفته اول بعد از قطع سیگار بیشترین نقش را در موفقیت ترک دارد. اشتباهی که افراد در حال ترک میکنند این است که این علایم را بزرگ نمایی میکنند و عامل شکست خود میدانند، در صورتی که بروز علایم سندروم محرومیت از نیکوتین نشاندهنده این است که شما مسیر درستی را طی میکنید؛ چرا که ترک دخانیات از جاده درد میگذرد.
مراحل ترک سیگار
بدون شک اولین قدم و مرحله برای ترک سیگار، تمایل و اراده فرد برای تغییر است. تحقیقات مختلف نشان داده است که انگیزه و اراده قوی، پیش آگهی مهمی در ترک سیگار محسوب میشود و این مولفه شرط لازم و نه کافی برای ترک سیگار است. حال اگر احساس میکنید که اراده قوی برای ترک ندارید بهتر است با کمک مشاور، انگیزهها، مزایا و آسیبهای مصرف سیگار را مجدد بازنگری کنید.
شناسایی عوامل محرک مصرف
برخی عوامل یا موقعیتها میتواند به عنوان عامل محرک مصرف سیگار باشد که از جمله این موارد میتوان به حالات هیجانی(غم، افسردگی و …)، افکار مخرب و حتی موقعیت مکانی و جمع دوستان مصرف کننده اشاره کرد. بعد از شناسایی این عوامل میتوان به مقابله با این عوامل پرداخت. برای مثال میتوان با گسترش شبکه دوستان سالم به مقابله با وسوسه مصرف سیگار پرداخت. ترک سیگار، صرفا قطع مصرف و مقابله با علایم ترک نیکوتین نیست، بلکه باید به موازات قطع مصرف سیگار، سبکزندگی هم در راستای آن تغییر کند بهعنوان مثال انجام برخی ورزشها حتی به شکل سبک و محدود میتواند کمککننده باشد.