همه ما افکار وسواس گونهای داریم که ما را به شدت اذیت میکند؛ راهحل چیست؟
تا حالا شده درست لحظهای که کمی از منزل دور شده یا خودرو را روشن کردهاید از خودتان بپرسید: «در رو قفل کردم؟»، «زیر گاز رو خاموش کردم؟»، «پنجرهها رو بستم؟» یا سوالاتی از این قبیل که طی آن به انجام دادن کاری شک کنید؟ هر چند مراتب شدیدتر این افکار را در مبتلایان به «وسواس فکری» شاهد هستیم اما اغلب افراد به دلیل نبودن در لحظه حال و کاهش «ذهنآگاهی» نمیتوانند از درست انجام دادن کارهای روزمره خود، اطمینان حاصل کنند.
عبارت جادویی
اگر شما هم جزو این دسته هستید، یک راهکار ساده را به شما پیشنهاد میکنیم: هنگام انجام دادن کارها، حضور خود را با «نشانه گذاری آن لحظه» ثبت و تقویت کنید. به طور مثال هر بار که در منزل را قفل میکنید، یک عبارت عجیب و غریب را بگویید تا هم آن لحظه، نشانهگذاری و هم حضور شما در لحظه حال تثبیت شود. وقتی چند دقیقه بعد، شک کردید که آیا در را قفل کردید یا نه، به یاد آن عبارت عجیب میافتید و مطمئن میشوید که آن کار انجام شده است. دقت کنید که همیشه هنگام قفل کردن در، عبارت یکسانی را نگویید و از جملات متفاوت بهره بگیرید.
افکار وسواس گونه
افکار وسواس گونه رایج در اختلال وسواس فکری و عملی عبارت اند از:
۱) ترس آلوده شدن توسط میکروبها، خاک یا مواد آلوده دیگر.
۲) ترس از دست دادن کنترل و آسیب رساندن به خود یا دیگران.
۳) تمرکز افراطی روی اخلاقیات که چارچوب رفتار شما را میسازد.
۴) ترس از دست دادن یا نداشتن چیزهایی که شاید زمانی به آنها نیاز پیدا کنید.
۵) نظم و ترتیب: این ایده که هر چیزی باید «درست» سر جای خودش قرار بگیرد.
افکار وسواسگونه باعث چه رفتارهایی میشود؟
رفتارهای وسواسگونه رایج در اختلال وسواس فکری عملی عبارت اند از:
۱) بررسی مجدد و افراطی چیزهایی از قبیل قفلها، وسایل و کلیدهای برق و…
۲) تماس مکرر با اعضای خانواده برای اطمینان از صحت و سلامت آنها.
۳) شمردن، ضرب گرفتن با انگشت یا پا، تکرار کلمات خاص و انجام کارهای بیمعنای دیگر برای کاهش اضطراب.
۴) صرف زمان زیادی برای نظافت و شستوشو.
۵) حساسیت بیش از حد به نظم و ترتیب محیط پیرامون.
۶) جمعآوری خرت و پرتهایی مثل روزنامههای قدیمی یا ظروف خالی غذا.
با شناخت افکار و زمینهها و ترفندهای ساده میتوانیم این مشکلات را رفع کنیم که یکی از مهمترین آنها را با هم مرور کردیم.
نویسنده : سید سورنا ساداتی| روزنامهنگار
