به مناسبت روز جهانی فست فود درباره اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت این نوع رژیم غذایی روی سلامت بدن‌‌مان پرداختیم.
نویسنده: فائزه مهاجر | روزنامه نگار
اگرچه فست فود در دهه ۱۹۵۰ محبوبیت یافت اما بسیاری «قلعه سفید» را اولین رستوران فست فود در جهان می‌دانند که غذاهای فست فودی را ارائه داد.
این رستوران در سال ۱۹۲۱ با ارائه همبرگری حجیم که با سرعتی بالا تهیه و آماده می‌شد با قیمتی پایین و با منویی محدود افتتاح شد.
این روزها سریع‌تر از آنچه فکرش را بکنید امکان سفارش پیتزا، اسپایسی یا سیب‌زمینی سوخاری فراهم است. این غذاهای خوشمزه و دوست‌داشتنی به قدری محبوبیت یافت که حالا یک روز جهانی برایشان ثبت شده است.
فست فودها برای مردم پرمشغله دنیا در ظاهر یک نعمت است. تقریبا همه‌جا می‌توانید این طعم‌های فراموش‌نشدنی را پیدا کنید. در هر محله و هر خیابانی. اما آیا این نعمت خوشمزه همه‌اش منفعت است و ضرری برای ما ندارد؟
فست فودها چه بلایی سر بدن می‌آورند؟
واقعیت این است که فستفودها به لحاظ ارزش غذایی بسیار ضعیف و پرکالری هستند و شواهد نشان می‌دهد مصرف بیش‌از اندازه آن‌ها هم در کوتاه‌مدت و هم بلندمدت می‌تواند برسلامت ما تاثیرگذار باشد.
اثرات کوتاه مدت فست فودها
فستفودها معمولا حاوی مقدار زیادی قند، نمک و چربی‌های اشباع شده یا ترانس هستند. زمانی‌که فرد فست‌فود می‌خورد، واکنش بدن به این مواد، منجر به طیف وسیعی از اثرات کوتاه‌مدت می‌شود.
۱- افزایش قند خون| فست‌فود به سرعت در بدن تجزیه می‌شود و به دلیل کربوهیدرات تصفیه شده و قند اضافی باعث افزایش سریع قند خون می‌شود که این خود باعث افزایش غیرعادی انسولین و سپس پایین آمدن سطح قند خون می‌شود. این فرایند باعث خستگی در افراد می‌شود و وجود انسولین باعث بروز احساس گرسنگی در مدت کوتاهی بعد از غذاخوردن می‌شود.
۲- فشار خون| یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که مصرف نمک به مقدار زیاد می‌تواند خیلی سریع بر عملکرد صحیح رگ‌های خونی تاثیر بگذارد. همچنین مصرف بیش از حد سدیم باعث احتباس مایعات می‌شود.
۳- افزایش التهاب| مصرف یک وعده فست‌فود می‌تواند التهاب را در سراسر بدن افزایش دهد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد مصرف یک وعده غذایی فست‌فود سرشار از چربی اشباع شده باعث افزایش التهاب راه هوایی در افراد مبتلا به آسم می‌شود و این التهاب به عنوان محرک حملات آسم عمل می‌کند.
۴- اثرات منفی بر دریافت مواد مغذی| فستفودها معمولا دارای سبزیجات تازه و میوه نیستند و شخصی که به صورت مکرر از فست‌فود استفاده می‌کند، نمی‌تواند به میزان توصیه شده روزانه حداقل ۵ وعده میوه و سبزی برسد. این افراد معمولا نمی توانند به میزان فیبر موردنیاز بدن که طبق گفته سازمان غذا و دارو ۲۸ گرم در روز است، دست یابند.
۵- پرخوری| فست‌فود معمولا خوش‌طعم و لذیذ است و این به آن معناست که بدن به سرعت آن را در دهان تجزیه می‌کند و نیازی به جویدن زیاد ندارد و به همین دلیل مرکز پاداش در مغز را به سرعت فعال می‌کند. این ترکیب به کام آموزش می‌دهد که این غذاهای فراوری شده و محرک را به غذاهای کامل و تازه ترجیح دهد. یک پژوهش کوچک در سال ۲۰۱۷ نشان داد یک روز پرخوری از غذاهای پرچرب، حساسیت به انسولین را دچار آسیب می‌کند و در ادامه می‌تواند یک چرخه پرخوری یا اختلالات پرخوری ایجاد کند.
اثرات بلندمدت فست و فود
شواهد نشان می‌دهد خوردن فست‌فود به صورت منظم می‌تواند به سلامت افراد در بلندمدت آسیب وارد کند. بعضی از این اثرات را مرور می‌کنیم:
۱- دستگاه گوارش| بسیاری از فستفودها دارای فیبر بسیار کم هستند. پزشکان، رژیم‌های غذایی کم‌فیبر را با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های گوارشی مانند یبوست و کاهش باکتری‌های سالم روده مرتبط می‌دانند.
۲- ایمنی و التهاب| یک پژوهش در سال ۲۰۱۹ به بررسی اثرات رژیم غذایی غربی بر سیستم ایمنی افراد پرداخت و نشان داد این رژیم غذایی می‌تواند باعث التهاب بیشتر، کنترل عفونت کمتر، نرخ بالاتر سرطان و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های آلرژیک و خود التهابی شود. این رژیم حاوی مقادیر بالای قند، نمک و چربی اشباع شده بود.
۳-حافظه و یادگیری| مطالعات انجام شده از یک منبع قابل اعتماد در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد بین استفاده از رژیم‌های غذایی نامتعادل و سرشار از چربی اشباع و افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و پارکینسون ارتباط مستقیم وجود دارد.
۴- بیماری‌های قلبی|طبق اعلام سازمان غذا و دارو رژیم‌های غذایی پرنمک اغلب فشار خون را افزایش می‌دهد و فرد را مستعد حملات قلبی، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی و کلیوی می‌کند.
