«میسوفونیا» نوعی اختلال ذهنی و مغزی است که فرد واکنشهای غیرعادی اما قوی و منفی به صداهای معمولی مانند جویدن آدامس، بال زدن کبوتر و … دارد.
نویسنده : سیده زهرا جلیلیهاشمی| روانشناس
اختلال میسوفونیا یا صداهراسی نوعی اختلال ذهنی و مغزی است که فرد از صدای خاص و مشخص یا نوع خاصی از صدا مانند جویدن آدامس، خس خس سینه، بال زدن کبوتر، کشیده شدن چیزی مانند جعبه یا کفش روی زمین و … نفرت یا ترس و هراس داشته باشد که شنیدن این صداها باعث ایجاد فشارهای عصبی و اضطراب شدید در او میشود. برای افراد، غیرعادی نیست که گاهی با برخی صداهای روزمره تحریک یا عصبی شوند. اما برای افراد مبتلا به میسوفونیا، صدای کسی که لبهایش را به هم میزند یا خودکارش را زیاد به کاغذ میزند، در برخی موارد باعث می شود که بخواهند جیغ بزنند یا واکنش تهاجمی از خود نشان دهند. از دلایل ابتلا به این اختلال و درمانهای آن چه میدانید؟
دردسرهای ابتلا به این اختلال
فرد مبتلا به «میسوفونیا»، پاسخهای روانی ناشی از خشم تا اضطراب شدید را از خود بروز میدهد. در این مواقع فرد ممکن است ناخودآگاه و ناخواسته واکنشهایی مانند داد و فریاد بلند و پرخاشگری و حمله به طرف مقابل را انجام دهد یا تغییری در وضعیت جسمی مانند بالا رفتن فشار یا قندخون، بیحالی، بیهوشی یا ضعف در او ایجاد شود. ویژگی کلیدی میسوفونیا واکنش شدید مانند عصبانیت یا پرخاشگری به افرادی است که صداهای خاصی تولید میکنند. قدرت واکنش و نحوه واکنش فرد مبتلا به آن، بسیار متفاوت است. برخی از افراد ممکن است آزار و اذیت و تحریک را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است خشم تمام عیار را تجربه کنند. شایان ذکر است هم مردان و هم زنان میتوانند در هر سنی به میسوفونیا مبتلا شوند، اگر چه افراد معمولاً علایم را در اواخر کودکی یا اوایل سالهای نوجوانی نشان میدهند.
۳ دلیل احتمالی ابتلا به میسوفونیا
دلیل مشخصی برای این بیماری ذهن و روان تا امروز و به طور خاص اعلام نشده اما:
۱- اختلالات مغزی و دستگاه عصبی.
۲- اختلالات روانی در پی بروز حادثه تلخ و ناراحت کننده در گذشته و در دوران کودکی که به همراه صدا بوده و در ضمیرناخودآگاه فرد، آن صدای مشخص، تداعی کننده خاطره ای تلخ است و در زمان حال فرد بدون آن که دلیل مشخصی برای توضیح داشته باشد با شنیدن چنین صداهایی دچار واکنشهای عصبی می شود.
۳- اضطراب و استرس که سبب میشود چنین رفتاری بروز و نمود پیدا کند. همانطور که شنیدن صداها سبب بالارفتن اضطراب و استرس در فرد میشود، اضطراب و استرس شدید هم میتواند به این شکل خود را نشان دهد.
راهکارهای درمانی
اگر ابتلا به چنین اختلالی را در خود یا اطرافیانتان حس میکنید، حتما برای درمان آن اقدام کنید و بی توجهی به درمان سبب بیشتر شدن مشکلات و آسیبهای زیادی در وجود فرد میشود. هرچند هنوز هیچ دارو یا درمان خاصی برای میسوفونیا پیدا نشده اما راهکارهایی برای مدیریت به حساسیت صدا وجود دارد:
استفاده از گوشی یا هدفون یا سمعکهای دارای فیلتر مشخص در محیطهای باز| استفاده از سمعک یا هدفون قطعا درمان این اختلال نیست اما روشی است که میتواند در مواقع خاص ذهن شما را پرت کند و باعث شود کمتر به دنبال ردیابی یا شنیدن صداهای آزاردهنده اطراف باشید.
توضیح موقعیت برای دیگران| اگر در موقعیتی بودید که چنین صداهای آزاردهنده ای به گوشتان رسید، میتوانیدبا دیگران درباره مشکلتان صحبت کنید تا آنها مطلع شوند. از این طریق تحمل مسئله برای شما راحتتر میشود و معمولا از سمت دیگران هم، همراهی صورت خواهد گرفت.
پرت کردن حواس | سعی کنید سرگرمی و تفریحی را پیدا کنید که باعث شود ساعتها روی آن تمرکز کنید و حواستان از اطراف تان پرت شود. سرگرمیهایی مانند رنگ آمیزی برای بزرگ سالان، سفالگری، نقاشی، خطاطی، بازیهای فکری و … میتواند روشهایی برای آرام کردن فکر و ذهنتان باشد تا این حساسیتتان به مرور کمتر شود.
مراجعه به روانپزشک | اگر ریشه چنین اختلالی در شما، آسیب مغزی باشد یک روانپزشک میتواند به شما کمک کند تا با استفاده از روشهای درمانی آسیب را کم کنید یا بهبود ببخشید.
مراجعه به مشاور | اگر اختلال شما ریشه مغزی ندارد و صرفا آسیبروانی است، یک روانشناس و مشاور مجرب میتواند با روشهای مختلف رفتاری و شناختی به افراد کمک کند درخصوص صداهایی که آن ها را آزار میدهد، تحمل بیشتری داشته باشند. همچنین درمان اضطراب و استرس از طریق شناخت ریشههای این مشکل در گذشته فرد و کمک به کنار آمدن و حل آن مشکل توسط مشاور راهگشا خواهد بود.