بهمحض شروع جلسه اول خواستگاری کمتر پدر و مادری میتوانند سوالات ذهنی و دغدغههای خود را تمام و کمال مطرح کنند و صحبتها عموما راجع به مسائلی غیر از ازدواج است.
نویسنده : دکتر نگار مظلومحسینی | روانشناس
دلهره شیرین؛ شاید این درستترین واژه برای توصیف فضای قبل از وارد شدن خواستگار و خانوادهاش یا ورود به خانه گزینه احتمالی برای ازدواج باشد. از چند ساعت یا حتی چند روز قبل از آمدن مهمانها که آخرین آمادهسازی خانه، خرید وسایل پذیرایی و … انجام میشود، تمام فکر و ذکر والدین دختر و پسر درگیر بررسی گزینه مد نظر است. آیا انتخاب مناسبی است؟ ملاکهای مدنظر ما را دارد؟ میتواند فرزندمان را خوشبخت کند؟ اما همین که مجلس خواستگاری آغاز میشود کمتر پدر و مادری میتوانند سوالات ذهنی و دغدغههای خود را تمام و کمال مطرح کنند و صحبتها عموما راجع به مسائلی غیر از ازدواج است. البته این موضوع تا حدی طبیعی است.
ازدواج فرزند در عین لذتبخش بودن، اضطرابآور است و انسانها تمایل دارند از صحبت راجع به مسائل اضطرابزا دوری کنند، اما چطور میشود از این مسائل مهم در جلسه خواستگاری صحبت کرد و والدین چطور میتوانند علاوه بر به وجود آوردن فضای مناسب برای آشنایی دختر و پسر با مطرح کردن سوالات درست به روند آشنایی جهت مناسب دهند؟
۱- سوالاتی با جواب کوتاه مطرح نکنید
اگر به عنوان پدر یا مادر بخواهید در جلسه اول خواستگاری، سوال مناسب مطرح کنید، چه بپرسید؟ بهترین سوالات، سوالات با پاسخ باز است؛ یعنی سوالاتی که جواب کوتاه بله یا خیر نداشته باشد و بتوان جواب طولانی به آنها داد. برای مثال، اگر میخواهید از تحصیلات فرد سوال کنید، سوال مدرک شما چیست؟ مناسب نیست. در عوض بهتر است، بپرسید که یک مقدار راجع به روند تحصیلی خودتان برای ما توضیح دهید؟ کجا مدرسه رفتید؟ چه سالی دیپلم گرفتید؟ و … . در این حالت فرد شروع به توضیح دادن میکند. شاید برای شما بعضی از این اطلاعات، مهم نباشد، اما در توضیح دادن افراد میتوانید اطلاعات خوبی از روند زندگی فرد به دست آورید.
۲- توقعات خانواده طرفمقابل از فرزندتان را بپرسید
درباره شغل افراد نیز به پرسیدن عنوان شغلی بسنده نکنید. سوالات جانبی مطرح کنید. به طور مثال چه شد که در این جا مشغول کار شدید؟ آیا تصمیم دارید در همین شغل یا سازمان باقی بمانید؟ اگر نه، چه برنامهای دارید؟ آیا در این شغل امکان ارتقا دارید؟ همچنین پرسیدن درآمد نه تنها هیچ ایرادی ندارد، بلکه ضروری است. میتوان خانواده را مستقیم خطاب قرار داد و راجع به انتظارات و ایدهآلهایشان درباره عروس یا داماد آینده از آنها سوال کرد. این سوالات و پاسخهایش کمک می کند تا بیشتر با توقعات خانواده طرف مقابل از فرزندتان آشنا شوید.
۳- ویژگی مثبت و منفی فرزندشان را بپرسید
اگر فضا یاری کرد میتوانید هم از خانواده دختر و هم از خانواده خواستگار فرزندتان جداگانه بپرسید که ویژگیهای مثبت و منفی فرزندشان چیست؟
۴- بررسی ظاهر طرف مقابل و خانواده
اول از همه باید بدانیم که جلسه اول خواستگاری زمانی برای مشاهده است و مشاهده نقش پررنگتری نسبت به کلمات در این جلسات ایفا میکند. جدا از مشاهده ظاهر و میزان آراستگی و پوشش افراد و بررسی این موضوع که آیا فرزند شما و خواستگار از نظر ظاهری(قد،جثه و زیبایی) با هم تناسب دارند؟ باید بررسی کنید که آیا نحوه پوشش خواستگار و خانوادهاش مشابه با خانواده شماست و اگر متفاوت است این نوع پوشش را میپسندید؟ میتوانید با توجه به ظاهر،راجع به فرهنگ و طبقه اجتماعی-اقتصادی خواستگار هم حدسهایی بزنید.البته توجه به این نکات با ظاهرگرایی اغراق شده متفاوت است.
۵- نحوه تعاملشان با هم چگونه است؟
علاوه بر پوشش و ظاهر، نحوه تعامل افراد با هم از جمله نکاتی است که در جلسه خواستگاری میتوانید به آن توجه کنید. اول چه کسی وارد خانه شد؟ رفتارشان با هم صمیمانه است یا رسمی؟ چه کسی بیشتر صحبت میکند؟ بقیه افراد چه واکنشی به صحبتهای فرد غالب نشان میدهند؟ آیا وسط حرف هم میپرند؟ همچنین نحوه و طرز نشستن و صحبت کردن میتواند اطلاعات خوبی راجع به شخصیت انسانها بدهد.
۶- صادر نکردن حکم کلی در جلسه اول
باید توجه داشت که بررسی این مسائل باید صرفا نکاتی برای بررسی بیشتر در آینده به ما بدهد و از اولین جلسه نمیتوان حکم کلی صادر کرد. به طور طبیعی در جلسه اول، مطرح شدن صحبتهای بیربط به مسائل ازدواج و خواستگاری اجتنابناپذیر است، ولی میتوان با هوشمندی از همین صحبتهای به ظاهر بیربط برای شناخت بیشتر استفاده کرد. آیا افراد در صحبتهای جاری متکلموحده میشوند و بدون توجه به حوصله جمع صحبت میکنند؟ آیا در صحبتها ی شان مغرور هستند یا به اصطلاح بیش از حد منم منم میکنند؟ آیا در بیان عقاید و نظرات انعطافناپذیرند؟