یکی از بزرگ ترین مشکلات تربیتی برای والدین، مسئله ناسزا گفتن یا به همان زبان عامیانه فحش دادن در بچه‌هاست.
نویسنده : دکتر ساحل گرامی| روان‌شناس کودک
به دلایل متعدد، مسئله زدن حرف‌های بی‌ادبانه توسط کودک به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تربیتی والدین امروزی تبدیل شده است.
یکی از بزرگ ترین مشکلات تربیتی برای والدین، مسئله ناسزا گفتن یا به همان زبان عامیانه فحش‌دادن در بچه‌هاست. هرچند این مسئله دامن بسیاری از بزرگ ترها را هم گرفته و روزانه در سطح جامعه نمونه‌های بسیاری را شاهد هستیم. با این حال، این‌که چگونه می‌توان این مسئله را رفع کرد، به دغدغه مهمی در میان والدین تبدیل شده است که در این نوشته به تعدادی از راهکارهای آن می‌پردازیم.
قبح ناسزاگویی را نشکنید
فرقی نمی‌کند که فرزند شما در چه سنی است، فحش دادن شما می‌تواند به عنوان یک الگوی قوی برای کودک به حساب بیاید و او به راحتی چنین رفتاری را از شما تقلید کند. هنگامی که موقع هیجان یا عصبانیت از ناسزا استفاده می‌کنید، چنین پیامی را به فرزندتان منتقل می‌کنید که تو هم می‌توانی در چنین مواقعی از فحش استفاده کنی! پس علاوه بر یک الگوی منفی، شما به راحتی قبح این مسئله را می‌شکنید و او با راحتی بیشتری می‌تواند در حضور شما از چنین کلماتی استفاده کند. پس اولین گام برای از بین بردن این رفتار، اصلاح و کنترل خود والدین به ویژه در حضور فرزندان است.
مراقب خوراک رسانه‌ای‌اش باشید
نکته مهم بعدی خوراک رسانه‌ای است که بچه با آن مواجه است. ویدئوها، آهنگ‌ها و فیلم‌هایی که بچه‌ها با آن‌ها روبه‌رو می‌شوند و آن را دنبال می‌کنند، نقش زیادی در یادگیری و استفاده از این کلمات دارند. پس بهتر است بر محتوای مجازی مورد علاقه فرزندتان نظارت داشته باشید و از همان سنین پایین آن‌ها را غربال کنید.
نقش اطرافیانش را دست کم نگیرید
اطرافیان فرزند شما، دوستان و محیط مدرسه و کلاس‌های آموزشی می‌توانند تاثیر مستقیم بر نوع ادب و تربیت او داشته باشند. دوستان و اطرافیان با کیفیت می‌توانند نوعی الگوی بهینه برای فرزندتان باشند و او مجبور نیست برای پذیرش در گروه همسالان به رفتارهای منفی این چنینی مانند فحش دادن رو بیاورد.
شاید کودک‌تان دنبال جلب‌توجه است
درخصوص بچه‌های پیش از دبستان، فحش‌دادن می‌تواند جنبه جلب توجه داشته باشد. بهتر است در دفعات اولیه بی‌توجهی کنید تا کودک متوجه شود با استفاده از این کلمات نمی‌تواند توجه شما را جلب کند. در صورت ادامه این رفتار می‌توانید از مجازات و محروم‌سازی استفاده کنید تا کودک متوجه پیامد رفتارش شود. محروم‌سازی می‌تواند از اسباب‌بازی یا فعالیت مورد علاقه کودک باشد. هر چند که این مسئله باید با احتیاط انجام شود و کودک را در چرخه لجبازی قرار ندهد.
وانمود به نشنیدن بکنیم؟
تبدیل کردن فحش به کلمه‌ای مجاز یا وانمود کردن به اشتباه شنیدن آن کلمه در این سنین روش‌های خوبی محسوب می‌شوند. حتی توافق بر سر انتخاب یک سری کلمات و استفاده از آن به جای کلمه نامطلوب می‌تواند کارساز باشد و از بار منفی فحش دادن کم کند.
روش‌های کنترل خشم را به او یاد دهید
اما به عنوان یک کار اساسی تاکید می‌کنم که فحش دادن در بیشتر مواقع ناشی از کنترل ناکافی احساس خشم است. یعنی افراد هنگام عصبانیت به جای استفاده از راهکارهای منطقی، از راه‌های هیجانی استفاده و با فحش خود را تخلیه می‌کنند. پس کمک گرفتن از روان شناس و یادگیری روش‌های بهینه کنترل خشم می‌تواند مقدار فحش دادن را کمتر کند. علاوه بر این خانواده‌ها می‌توانند در فضایی دوستانه درباره تاثیر فحش بر دیگران و ایجاد احساس منفی در آن‌ها صحبت و این مسئله را روشن کنند که یادگرفتن و شنیدن فحش به معنی استفاده از آن‌ها نیست و در صورت بروز چنین رفتاری با پیامد آن روبه‌رو می‌شوند.
