مشاوره فردی: خواهری دارم که اعصاب همه را به هم می‌ریزد ولی چون دوسش دارم می خواهم کمکش کنم.
نویسنده : رضا زیبایی| کارشناس‌ارشد روان‌شناسی‌بالینی
سوال: خواهرم ازدواج کرده و یک بچه هم دارد. ۲۳ ساله است. خیلی بداخلاق است و هر وقت که عصبانی می‌شود چون نمی‌تواند خشمش را کنترل کند، اعصاب همه را به هم می‌ریزد. شوهرش هم از دست او شاکی است. نمی‌دانم چطور می‌توانم به او کمک کنم.
پاسخ: مخاطب گرامی؛ گفته‌اید که شوهر خواهرتان هم از دست خواهرتان شاکی است و به‌طور کلی باتوجه به نکاتی که در پیامک‌تان مطرح کردید، باید هرچه زودتر این مشکل مدیریت شود چون علاوه بر اطرافیان خواهرتان، برای زندگی‌مشترک و فرزندش هم دردسرساز شده است. برای کاهش یا حذف پرخاشگری، ابتدا باید دلایل‌شکل گیری قدیم و جدید آن مشخص شود که به‌طور معمول در سه دسته دلایل جسمانی یا عضوی، ارتباطی و محیطی و در نهایت اختلالات یا آزردگی‌های روان‌شناختی بررسی می شود و متناسب با علت، راهبرد درمانی هم بسیار متفاوت خواهد بود.
به روان‌پزشک مراجعه کنید
کاری که در ابتدا باید توسط متخصص روان‌پزشک با همکاری خود بیمار انجام شود، جست‌و‌جوی علل جسمی یا به اصطلاح اختلال عضوی در تاریخچه زندگی قدیم و جدید خواهر گرامی‌تان است. بیماری‌های جسمی، توانایی‌ها و قدرت جسمانی و عملکردی فرد را دچار اختلال می‌کند و به این طریق برای بیمار وضعیت ناامیدکننده‌ای را به وجود می‌آورد که به کاهش اعتمادبه‌نفس و ناامیدی در فرد منجر می‌شود. برای مثال یکی از شایع‌ترین علل پنهان پرخاشگری، اختلال پرکاری تیروئید است که نگرانی، اضطراب و کج خلقی یکی از علایم عینی آن است. در صورت اثبات وجود اختلال عضوی یا همان بیماری جسمانی، اولین گام، شروع درمان آن است؛ بنابراین در نظر اول شاید تصور نمی‌کردید که کج‌خلقی یا خشونت یا به اصطلاح مشکل رفتاری فرد، می‌تواند ریشه جسمانی داشته باشد نه صرفا ذهنی.
علل خشم را بیابید
شرایط ارتباطی‌و‌محیطی خواهرتان باید بررسی شود. منظور از دلایل ارتباطی و محیطی، علل خانوادگی، شغلی و تحصیلی و از همه مهم‌تر روابط آشفته عاطفی با همسر، دیگر اعضای خانواده یا فامیل است؛ برای مثال یکی از دلایل عصبانیت دربرخی از زنان متاهل، ازدواج ناخواسته به توصیه والدین حتی به جبر یا گاه از سر بی‌تجربگی و بی‌مهارتی والدین و خود فرد است. ازدواجی که پس از مدتی فرد دچار نارضایتی جدی و ناکامی عاطفی می‌شود و به دنبال آن ناامیدی و بروز خشم، بی‌حوصلگی، افسردگی، انزوا و حتی پرخاشگری رخ می‌دهد؛ بنابراین در این مرحله هم به کمک متخصص روان‌شناس باید علل احتمالی شکل‌گیری خشم را دریابید و در صورت اثبات، فرایند درمان را آغاز کنید.
در خواهرتان برای درمان انگیزه ایجاد کنید
طیف وسیعی از آزردگی‌های روان‌شناختی خفیف تا اختلالات روان‌شناختی شدید وجود دارد که به دلایل متفاوت، فرد مبتلا را به بروز رفتارهای ناهنجار از جمله خشم و پرخاشگری وامی دارد. اگر خواهر گرامی شما بر اساس نظر متخصص روان‌پزشک یا روان‌شناس بالینی دچار مواردی از این دست‌شده، کار چندانی از دست شما برنمی‌آید جز دارودرمانی و احتمالا روان‌درمانی به تشخیص متخصصان یاد شده. بنابراین در مجموع برای کنترل، بهبود و درمان خشم و پرخاشگری خواهر گرامی‌تان، باید مراحل یاد شده را طی کنید تا به نتیجه مدنظر برسید. تنها کاری که اکنون می‌توانید انجام دهید، تمهیداتی در خانه است تا حداقل برانگیختگی را برای ایشان داشته باشد و اگر با توجه به توضیحات یادشده خود شما حدس می‌زنید که علت چیست، به روش کاملا محترمانه و با ایجاد انگیزه، تمایل به درمان را در ایشان ایجاد کنید.
