مشاوره فردی: پسر ۵ سالهام میپرسد من قبل از تولدم کجا بودم؟
نویسنده : دکتر فریده ناصری| روانشناس کودک
سوال: خانوادهای ۳ نفره و صاحب پسری ۵ ساله هستیم. چند روز پیش به آلبوم خاطراتمان سری زدیم. پسرم سوالی را مطرح کرد؛ شما که رفته بودین اصفهان من کجا بودم؟ بهترین جواب برای این گونه سوالات کودکانه چیست؟
پاسخ: مخاطب گرامی، تقریبا همه کودکان درباره خودشان و این که از کجا آمدهاند، کنجکاو هستند. در ادامه، چند نکته را با شما در میان میگذارم.
از شنیدن چنین سوالاتی به هراس نیفتید
گفتهاید پسر ۵ سالهتان از شما پرسیده: «شما که رفته بودین اصفهان من کجا بودم؟» همانند بسیاری از والدین، شما هم ممکن است از بروز چنین پرسشهایی به هراس بیفتید، اما سعی کنید به خاطر خجالت کشیدن، از دادن پاسخ شانه خالی نکنید. توجه کودکان درباره چنین موضوعاتی و سوال کردن درباره آنها را گناه آلود و ممنوعه تصور نکنید چرا که از کنجکاوی ذاتی و میزان علاقه آنان به یادگیری نشئت میگیرد و پاسخ دادن به پرسشهای آنها با صداقت و همدلی یکی از راههای عشق ورزیدن و احترام گذاشتن به آنان است.
نیازی به پاسخ با جزئیات نیست
فکر نکنید که باید تمام جزئیات را برای کودک شرح دهید. این کار نه ضروری است و نه برای کودک ۵ ساله شما مناسب است، زیرا ممکن است به علت نفهمیدن بعضی از مسائل، به هراس بیفتید و ذهن کودک درگیر مسائلی شود که آسیبزا خواهد بود. دنیای یک کودک خردسال کاملا معطوف به خود است و یک پاسخ ساده، کنجکاوی او را ارضا میکند. بعضی والدین به اشتباه تصور میکنند که باید مسائل جنسی را از زمانی که کودک حس کنجکاویاش را نشان داد به وی آموزش بدهند. در زمانه فعلی این گروه حتی بر فضای مجازی و اینترنت فرزند کوچک خویش هم کنترل و نظارتی ندارند. از پیامدهای این گونه رفتار و شیوه آموزش، بلوغ زودرس و تبعات پردردسر آن است.
این پاسخ را به پسرتان بدهید
برای پاسخ به پسر ۵ سالهتان، میشود در این مرحله از علت انجام وقایع یا خداوند کمک گرفت. مثلا گفته شود خداوند بچهها را نزد خودش نگه میدارد، هنگامی که پدرها و مادرها از خداوند فرزندشان را بخواهند، اجازه پیدا میکنند تا نزد آنها بیایند. تاکید میکنم که شما موظف هستید بدون ترس و خجالت، پاسخ شفاف و صادقانه به او بدهید. با افزایش سن، کودک شما نیاز به پاسخهای پیچیدهتر و دقیقتری دارد، اما بدون توضیحات اضافی و نامربوط سعی کنید از واژههایی استفاده کنید که کودک معنای آنها را میفهمد تا نیاز به توضیحات بیشتر نباشد. فراموش نکنید که شما نباید ذهن او را درگیر و کنجکاوی اش را با گفتن جملاتی مثل این که «وقتی بزرگتر بشی، خودت میفهمی» برانگیزید.