مشاوره فردی: رئیسم پر از ایراد است و انتقادپذیر نیست
نویسنده: دکتر رضا یعقوبی | روانشناس سلامت
سوال: در محل کارم که ساعت زیادی از روز را سپری میکنم، با رئیسم مشکلاتی دارم. البته فقط من نیستم، بقیه همکاران هم مدام از رئیس و رفتارهایش، گلایه میکنند. بعضی اوقات که نظرمان را میگوییم، به ما میخندد و جدیمان نمیگیرد. او پر از ایراد است و انتقادپذیر نیست. این مشکل قابل حل است یا فقط به فکر رفتن از این شغل باشم؟
پاسخ: مخاطب گرامی، هیچ اطلاعاتی درباره سن شما، جنسیت، وضعیت قرارداد، درآمد، سابقه کاریتان و … ندارم. با این حال، توجه به این نکته مهم است که بدانید درباره این انتخاب، یعنی ماندن یا رفتن از این شغل، بهتر است خودتان تصمیم بگیرید نه فرد دیگر. حتی روان شناس هم برای کمک به شما به جای این که بگوید بمانید یا بروید، بهتر است تردیدهای شما را برطرف کند به جای این که قاطعانه به جای شما تصمیم بگیرد.
۳ راه بیشتر ندارید
پذیرش یک سری از واقعیتها شاید بتواند به شما کمک کند. از جمله این که داشتن مشاغلی که حالت رئیس و مرئوس دارند، سلسله مراتب قدرت باعث ایجاد محدودیت میشود. اگر رئیس شما سلیقه خاصی داشته باشد، میتواند برای شما مشکلات فراوانی ایجاد کند. گزینههای پیش روی شما شامل سازگاری و تحمل این شرایط، تلاش برای تغییر رفتار رئیستان و ترک کردن این شغل است.
اهل خطر هستید یا نه؟
شاید سادهترین راه این باشد که این شرایط را تحمل کنید. مانند بسیاری از همکارانتان که به علت برخی نیازها، مخصوصا پول، فعلا در این شغل باقی ماندهاند. در صورتی که چنین تصمیمی میگیرید، میتوانید امیدوار باشید تا با گذر زمان خودبهخود تغییراتی بهوجود آید. ممکن است رئیس عوض شود، موقعیت شغلی تازهای برای شما به وجود آید یا هر اتفاق دیگری. این تصمیم معمولا خطر کمتری دارد و پیشنهاد میشود که اگر برنامه خاصی برای بعد ندارید، یا فرد اهل ریسکی نیستید در همین شغل بمانید.
سختترین کار، تغییر شخصیت رئیستان است
اما راه حل بعدی این است که تلاش کنید رفتار رئیستان را تغییر دهید. این سخت ترین کاری است که میتوانید انجام دهید و نیاز به مهارتهایی دارد که در صورت مجهز نبودن به آن مهارتها ممکن است به سرعت شکست بخورید و احساس ناکامی کنید. تفاوت این راهحل نسبت به راهحل قبلی این است که در این روش باید بسیار فعال باشید و به مهارتهای ارتباطی مسلط شوید. به این بخش از صحبتهای خودتان توجه کنید؛ «بعضی اوقات که نظرمان را میگوییم، به ما میخندد و جدیمان نمیگیرد»، خب بازخورد شما در چنین شرایطی مهم است. مثلا گفتن این جمله؛ «وقتی به نظرات من میخندید، میترسم تا بار دیگر نظرم را راحت بیان کنم» یا «دوست دارم درباره نظرها و پیشنهادهایم بیشتر فکر کنید و طوری بازخورد بدهید تا انگیزهام را برای دفعات بعدی از دست ندهم.»
اگر تصمیم به ترک این شغل دارید…
راهحل سوم این است که این شغل را ترک کنید. برای یافتن شغل جدید دست به کار شوید و بدانید که تغییر دادن آدمها ممکن است کاری غیرممکن باشد. اگر خودتان را برای ترککردن این شغل آماده میکنید، ممکن است در چنین شرایطی دچارنگرانی یا ترس شوید که ترک کردن این شغل ممکن است باعث شود برای مدت طولانی بیکار شوید یا دوباره چنین شغلی به دست نیاورید و فرصت را از دست بدهید. تصمیم شما منوط به حل چنین ترسها و نگرانیهایی است. روبهرو شدن با چنین ترسهایی در حضور روان شناس به شما کمک می کند تا بهترین انتخاب را انجام دهید.