پسرم در ۱۰ سالگی، خودش را بازنده میداند!
نویسنده : دکتر هادی غلام محمدی | مشاور خانواده
سوال: من و خانمم فقط یک بچه داریم؛ یک پسر ۱۰ ساله. نمیدانم چرا از خودش راضی نیست و مدام میگوید که مامان و بابا، من بچه خوبی نیستم، من را ببخشید و از این جور حرفها. از الان، خودش را یک بازنده میداند. از نظر ما بچه خوب و سر به راهی است. با او چطور رفتار کنیم؟ آیا این مشکل مهم است؟
پاسخ: مخاطب گرامی، در ابتدا میخواهم به این بخش از سوالتان جواب بدهم که مطرح کردیدآیا این مشکل مهم است ؟ توجه داشته باشید که داشتن اعتماد به نفس و عزتنفس، رمزهای طلایی موفقیت به خصوص در کودکان است. این نگرش پسر شما، میتواند در آینده نزدیک برای او مشکلاتی ایجاد کند پس نباید آن را دست کم بگیرید. مراجعه به روان شناس بالینی کودک و نوجوان هم فراموش نشود، چون سوالتان کلی است و اگر بخواهیم پاسخ دقیقتری به آن بدهیم، به بررسی عمیقتری نیاز داریم. با این حال، به شما چند توصیه می کنم.
معیارهای سرسختانهای برای فرزندتان دارید؟
خانواده یک نظام است بنابراین تمامی رفتارهای یکی از اعضای آن بر دیگران اثر می گذارد و به طور متقابل از رفتار دیگران تاثیر می گیرد. به عبارتی در نظام خانواده همه چیز مبتنی بر کنش و واکنش است. بنابراین باید شما به دنبال راهحل در رفتارهای خودتان باشید. با توجه به اینکه این رفتار کودک درون نظام خانواده شکل گرفته است، به دنبال نقش خود و همسرتان در ایجاد این مشکل باشید؛ به عبارتی، بررسی کنید آیا معیارهای سرسختانهای برای فرزندتان دارید؟ آیا او را تشویق به بهترین بودن و نه عادی و معمولی بودن می کنید؟ آیا او را در شرایط ارزش قرار میدهید یعنی همیشه به او میگویید که «اگر مودب باشی»، «اگر ۲۰ بگیری» و «اگر نفر اول باشی» فلان کار را برایت انجام میدهیم؟ آیا هر روز او را با کودکان دیگر مقایسه میکنید؟ گاهی اوقات بیان می کنید که خیر، هیچکدام از این موارد نیست و من فرزندم را تحت این شرایط قرار نمیدهم، اما در عمل به طور خودکار و البته در بیشتر مواقع ناخودآگاه این موارد را در تربیت فرزندتان پیاده کردهاید. بنابراین، یک بار دیگر دقیقتر، حرفها و رفتارهایتان با پسرتان را بررسی کنید شاید متوجه ریشه این مشکل شوید.
بینش پسرتان را درست کنید
در یک فرصت مناسب از او بخواهید معیارها و ملاکهای خود را از خوب بودن بنویسد و اولویتبندی کند.سپس به او کمک کنید تا درک کند چه میزان از این ملاکها واقع بینانه است. حالا وقت آن است که ویژگیهای خوب بودن از نظر خودتان را بنویسید و به پسرتان کمک کنید تا ببیند چقدر از این ملاکها را دارد؛ قرار نیست تمام ملاکهای خوب بودن را داشته باشد؛ بلکه داشتن ۶۰ درصد آنها کافی است.