مهم ترین ویژگی نوجوان، خیال پردازی است ولی در برخی مواقع همین خیال پردازی باعث علاقه وافر به ستاره ها و افراد مشهور می شود که ممکن است تبعات منفی داشته باشد.
نویسنده : دکتر الناز علوی | متخصص روانشناسی
همیشه خوانده و شنیدهایم که سالهای بلوغ و نوجوانی، سالهای حساسی است که باید با دقت و توجه نوجوان و والدین سپری شود تا آسیبهای خاص این سن مثل علاقه افراطی به ستارهها و چهرههای مشهور که گاهی عاقبت تلخی دارد، کمرنگ شود.
در سنین نوجوانی، یک سری نیازهای جدید در فرد شکل میگیرد. یا اگر جدید هم نیست و از کودکی وجود داشته، حداقل با جنس و عمق تازه بروز میکند؛ مثلا نیاز به دیده شدن، مورد توجه بودن، محبت دیدن و محبت کردن، مورد قدردانی قرار گرفتن، نوازش شدن، کلمات محبتآمیز و امیدوار کننده شنیدن، مورد قبول واقع شدن، احساس تعلق کردن و … که ممکن است از بدو تولد در وجود فرد بوده اما در نوجوانی با شدت و سمت و سوی متفاوتی دیده شود که اتفاقا همین کمبود و عطش، در صورتی که در خانواده و توسط محارم سیراب نشود، نقطه شروع دوستیهای خیابانی یا عشق و علاقههای خیالی و یکطرفه به ستارههاست.
پاسخ به نیازها با خیال پردازی
مهمترین ویژگی نوجوان، خیالپردازی است. خیالپردازی به نوجوان کمک میکند هر آن چه را که در واقعیت وجود ندارد در خیال تجربه کند. نوجوانی، مرز میان کودکی و بزرگ سالی است. بزرگترها به دلیل رشد جسمی از نوجوان توقعات و انتظاراتی دارند اما نوجوان هنوز برای مسئولیتپذیری آماده نیست. خلاصه همه چیز کمی مبهم است. این جاست که خیال پردازی به کمک نوجوان میآید. نوجوانی که دوست دارد مورد توجه جنسمخالف باشد، نوجوانی که دوست دارد مشهور و محبوب باشد، در خیال، خودش را به جای ستارههای موفق یا همسر و دختر سلبریتیها تصور میکند. تخیل، محدودیت و چارچوبهای دنیای واقعی را محو میکند و فرصت تجربه هر آن چه را که نمیتوان در دنیای واقعی تجربه کرد فراهم میکند. نوجوان به تخیلاتش پر و بال میدهد و متاسفانه گاهی در این تخیلات غرق میشود.
والدین هوشیار باشند
مهم ترین و اصلیترین راه پیشگیری از بسیاری از آسیبهای نوجوانی، دقت و توجه والدین، به دست آوردن شناختِ عمومی و اختصاصی از نوجوان است. اینکه والدین و بزرگترها به شکل کلی، اطلاعات کافی درباره خصوصیات و ویژگیهای دوره بلوغ و نوجوانی داشته باشند و به شکل خاص، نوجوانِ خودشان را بشناسند، از جزئیات رفتاری نوجوانشان مطلع باشند و سطح توقع و انتظارشان از فرد، واقعبینانه باشد تا هم خودشان حرص نخورند، هم عزتنفس و اعتمادبهنفس نوجوان پایین نیاید. باید ذهن نوجوان را با برنامههای فکری مشغول نگه داشت و با ایجاد برنامههای ورزشی، انرژیِ نوجوان را تخلیه کرد و با سپردن مسئولیتهای کوچک، به نوجوان فرصتِ ابراز وجود داد تا در دام چنین عشقها و علاقههای اشتباهی نیفتد.