قبل از اینکه موضوع آدمهای مهربان بپردازیم ابتدا باید تفاوت مهربان بودن با مهرطلب بودن را بدانید.
نویسنده : سیده زهرا جلیلی هاشمی | روانشناس
مهربان بودن هم برای خودمان فواید زیادی دارد و هم اطرافیانمان از مزایای آن بهره می برند، اما بعضی از ما بلد نیستیم مهربان باشیم و اصلا نمیدانیم تعریف دقیق مهربانی از منظر روانشناسی چیست. مهربانی کردن تعاریف مختلفی دارد و میتوان از زوایای مختلفی به آن نگاه کرد اما نکته مهمی که وجود دارد، تفاوت دقیقی است که آن را از مهرطلبی متمایز میکند و اگر میخواهید مهربان باشید، ابتدا باید تفاوت مهربان بودن با مهر طلب بودن را بدانید.
تعریف روان شناسانه مهربانی و مزایای آن
از منظر روانشناسی، شما زمانی در حق دیگری مهربانی میکنید که کاری یا رفتاری را برای خشنود کردن و رفع مشکل و نیاز شخص دیگری بدون چشمداشت و توقع و نه از سر عادت و احساس وظیفه بلکه با لذت شخصی خود بدون توقع پاداش و جبران انجام دهید. مهربانی کردن باعث رشد شخصی و احساس مثبت و خوشایند به خود میشود و احساس آرامش و لذت درونی به فرد میبخشد که وابسته به دیگران و جبران و بازتاب عمل از جانب دیگری نیست بلکه از درون فرد سرچشمه میگیرد.
نیاز بیمارگونه به شاد کردن دیگران
اما مهرطلب بودن تعریفی کاملا متفاوت دارد. مهر طلبی نوعی نیاز درونی به شاد کردن و خوشحال کردن دیگران است که فرد گاهی خود را ملزم میداند دیگران را شاد کند و هر کاری انجام دهد تا دیگران از او رنجیده خاطر و ناراحت نشوند. حتی گاهی از شادی و آرامش و نیازهای شخصی خود میگذرد تا آرامش و شادی دیگران را فراهم کند. این رفتار بیمارگونه است و در واقع یک مشکل روانی بسیار جدی محسوب میشود.
پوشاندن ضعف های خود با مهربانی به دیگران
فرد مهرطلب خود را یک شخص ایثارگر و فداکار تصور میکند و درواقع با چنین تصویری ضعفهای درونیاش را میپوشاند و از ناکامیها و ضعفهای خود درمقابل دیگران محافظت میکند. او درواقع محبت میکند تا افراد بیشتری را به خود جذب کند و تلاش میکند اطرافیانش را از خود راضی و خشنود نگه دارد و تنها از این طریق احساس آرامش میکند و به نوعی با محبت کردن به دیگران باج میدهد زیرا در مقابل محبتهایش انتظار جبران و پاداش دارد و اگر دریافت نکند احساس ناکامی و شکست میکند.
۶ توصیه برای درمان مهرطلبی
حالا که متوجه تفاوت مهربان بودن و مهرطلب بودن شدید، به خود بنگرید که اگر به دیگران کمک میکنید یا نیازی از دیگران را برآورده میکنید و بسیار صبور، فداکار، با گذشت و سنگ صبور هستید؛ آیا از سر محبت و مهربانی است یا مهرطلبی؟ اگر خود را شخص مهرطلبی میدانید نه مهربان، تلاش کنید این رفتار بیمارگونه را از خود دور کنید .ما چند روش را به شما پیشنهاد میکنیم:
هنر «نه» گفتن داشته باشید | گاهی لازم است درمقابل درخواست و نیازهای دیگران بایستید و با جرئت پاسخ منفی بدهید و بگویید نمیتوانید فلان کار را انجام بدهید.
در باره احساسات و هیجانات صحبت کنید| گاهی لازم است تعارف و رودربایستی را کنار بگذارید و با دیگران در باره احساس و هیجاناتی که از رفتارشان به شما دست میدهد، صحبت کنید. البته رک بودن و صریح صحبتکردن همیشه زیبا و پسندیده نیست اما گاهی لازم است از هیجان و احساساتتان درباره صحبتها و رفتار دیگران با آنها گفت وگو کنید.
مراقب خودتان باشید و برای خودتان وقت بگذارید| اگر به مهرطلبی دچار شدید، وقتش است که دیگران و خواستههایشان را رها کنید و کمی به درون خودتان برگردید و صدای خواستهها و نیازهای درونی خودتان را بشنوید و برای آنها هم وقت بگذارید.
صدای تایید طلب درونتان را بشنوید و پیامش را اصلاح کنید| به صدای درونتان که به شما میگوید همیشه دیگران را از خود راضی نگهدار و مواظب باش که کسی را ناراحت نکنی، بگویید دیگر بس است، من حق دارم همان کاری را انجام دهم که احساس میکنم صحیح است، حتی اگر دیگران مخالفت کنند و ناراضی باشند و من حق دارم گاهی آدم خوبی نباشم حتی اگر دیگران ناراضی باشند و تاییدم نکنند.
بار سنگین وظایف و مسئولیتها را از دوشتان بردارید| اگر شخص مهرطلب، بیش از حد فداکار و با گذشتی هستید که همه مسئولیتها را برعهده میگیرید تا دیگران احساس آرامش و شادی کنند، مسئولیتها را تقسیم و دیگران را هم ملزم کنید بخشی از وظایف را بر عهده بگیرند.
مشورت با روانشناس و مشاور| چنین مشکل روانی در فرد ریشه در گذشته و ناکامیها و شکستهایی در کودکی دارد که فرد برای جبران آن از چنین سازوکار روانی استفاده میکند بنابراین برای درمان آن به یک مشاور و روانشناس مراجعه کنید و از او کمک بخواهید.