اشک های شوقی در خروجی زندان

آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و مالی از زندان ها که با همت ستاد دیه، انجمن حمایت از زندانیان و کمک‌های خیّران انجام می‌گیرد، علاوه بر خلاص شدن محکومان از حبس و بازگشت آنها به چرخه کار و زندگی، خانواده‌های آنها را نیز از مشکلات و مشقات ناشی از نبود سرپرست رها می‌کند.

اگر یکی از اعضای خانواده و بخصوص پدر یا مادر به علت بدهکاری، سر از زندان در می‌آورند، خانواده آنها وضعیتی به مراتب سخت‌تر از زمان بدهکاری سرپرست خانوار را تجربه می‌کنند.

علاوه بر مشکلات و تبعات مالی ناشی از زندانی شدن سرپرست یا عضو یک خانواده، ضربه‌های روحی، روانی و حیثیتی که به اعضای خانواده وارد می‌شود، بسیار مهم است اما خوشبختانه در ایران، به محیط زندان به عنوان محلی برای اقدامات تامینی و تربیتی نگریسته می‌شود و ستادها و تشکل‌های مختلفی برای رهاسازی زندانیان جرایم غیرعمد و مالی فعال شده است.

ستادهای دیه، انجمن‌های حمایت از این قبیل زندانیان و خیل عظیم کمک‌های مالی خیران و نیکوکاران در استان‌ها و شهرستان‌ها، پشتوانه‌های عظیمی برای آزادی محبوسان محکومیت‌های غیرعمد و مالی هستند و ستاد دیه کشور به عنوان یک سازمان مردم نهاد با ۳۲ سال فعالیت در این راستا پیشگام است و برگزاری نخستین جشن گلریزان برای آزادسازی زندانیان جرایم غیرعمد از سوی این ستاد در کشور به ماه رمضان سال ۱۳۶۹ برمی‌گردد.

بیش از ۱۵۰ هزار بدهکار جرایم غیرعمد نظیر بدهی مالی، چک، نفقه، بدهی‌های ناشی از حوادث کارگاهی و غیره آزاد شده اند.

بر اساس مستندات موجود، از آن زمان تاکنون بیش از ۱۵۰ هزار بدهکار جرایم غیرعمد نظیر بدهی مالی، چک، نفقه، بدهی‌های ناشی از حوادث کارگاهی و غیره آزاد شده اند و طبق اعلام اسدالله جولایی رئیس هیأت امنای ستاد دیه کشور، ۱۱ هزار و ۵۴۴ محکوم غیرعمد در زندان‌های سراسر کشور هستند و هشت هزار و ۳۳۳ نفر آنها محکومیت‌ مالی دارند.

در ستاد دیه استان اردبیل ۱۲ زندانی جرائم غیرعمد و مالی با محکومیت کلی ۱۵۰ میلیارد ریال برگزار شد، بار دیگر گل‌های عاطفه و مهربانی شکوفه زد و ۱۲ خانواده از بازگشت اعضا یا سرپرستان خود به آغوش گرم خویش، خرسند و دلگرم شدند.

خلاء قانونی برای حمایت ستاد دیه از محکومان مالی خارج از زندان

برخی زندانیان جرایم مالی و غیرعمد با وجود محکومیت به پرداخت بدهی، در خارج از زندان هستند و به گفته مدیر ستاد دیه استان اردبیل، ستاد، طبق قانون نمی‌تواند از چنین زندانیان از نظر مالی حمایت بکند.

محبوبی در این رابطه تصریح کرد: ستاد دیه نمی‌تواند به زنان دارای محکومیت جرائم مالی و غیرعمد که به زندان نرفته اند، کمک کند و از کمیته امداد امام (ره) انتظار داریم با تامین مساعدت‌ها و کمک‌های مالی، زمینه آزادی این قبیل زنان را فراهم کند.

به نظر می‌رسد برای تامین کمک‌های مالی جهت رفع محکومیت مالی زنان، باید قانون یا تبصره ای به عنوان دستاویز قرار گیرد تا این خواسته محقق شود.

اردبیل مبدع کمیته بانوان خیّر

خوشبختانه در استان اردبیل بین مردان و زنان خیر و نیکوکار، رقابتی نیز مشهود است به طوری که بانوان و دختران خیّر نیز در میدان کمک به زندانیان مالی و آبرومند، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند به نحوی که کمیته بانوان خیّر در این استان راه اندازی شده است.

به گفته یوسف خدادادی نایب رئیس ستاد دیه و از مقامات قضایی استان اردبیل، ایجاد کمیته بانوان خیّر برای کمک به زنان زندانی مالی، ابتکار این استان بود و در کشور از سوی ستادهای دیه استان‌ها استقبال شد.

وی همراهی این کمیته و سایر خیران برای بازگرداندن زندانیان مالی از حبس به آغوش خانواده ها را امری بسیار مهم و حائز ارزش‌های معنوی دانست و گفت: طی چند سال اخیر به همت خیران، شمار زندانیان جرائم مالی و غیرعمد استان از ۸۰۰ به ۲۰۰ نفر کاهش یافته است و زنان و بانوان خیّر نیز در کنار مردان نیکوکار، در این رابطه نقش‌آفرین بوده اند.

طی چند سال اخیر به همت خیران، شمار زندانیان جرائم مالی و غیرعمد استان از ۸۰۰ به ۲۰۰ نفر کاهش یافته است و زنان و بانوان خیّر نیز در کنار مردان نیکوکار، در این رابطه نقش‌آفرین بوده اند.

نایب رئیس ستاد دیه استان اردبیل فراهم شدن زمینه رهایی ۱۷ زندانی با ۷۰ میلیارد ریال محکومیت را نشانی دیگر از همت بالای مردان و زنان خیّر استان اردبیل دانست و افزود: علاوه بر کمک‌های مالی خیّران و تلاش‌های کارکنان ستاد دیه برای جلب اعتماد شاکیان، از اعتبارات بلاعوض و تسهیلات بانکی نیز برای آزادی زندانیان مالی استفاده می‌کنیم.

در جشن‌های گلریزان و آزادی زندانیان غیرعمد و مالی، صحنه‌های عشق و امید بسیار رقم می‌خورد و چه که از دیدگان منتظر خانواده‌ها برای به آغوش کشیدن سرپرستان خود سرازیر نمی‌شود و چه لبخندهای زیبایی که بر لبان دختران و پسران منتظر پدر و مادر زندانی شکوفا نمی‌شود و در این میان، آدمی به جایگاه خیّران غبطه می‌خورد؛ شاعر چه خوش سروده است “شنیده ام که بهشت آن کسی تواند یافت / که آرزو برساند به آرزومندی”