بالیقلی‌چای؛ فرصتی برای شکوفایی گردشگری شهری
خبرنگار : ولی نیکخواه
گردشگری شهری یکی از مهم‌ترین شاخه‌های صنعت گردشگری است که به دلیل تنوع فرهنگی، تاریخی و اقتصادی شهرها رشد قابل‌توجهی داشته است. در این میان، رودخانه‌های درون‌شهری به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی محیط شهری، تأثیر زیادی بر جذابیت و رونق گردشگری دارند.
چرا رودخانه‌های شهری اهمیت دارند؟
رودخانه‌ها از گذشته به‌عنوان شریان‌های حیاتی در توسعه شهرها نقش داشته‌اند. شهرهایی مانند پاریس، لندن، اصفهان و پراگ به‌واسطه رودخانه‌هایشان به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل شده‌اند. وجود رودخانه در شهر نه‌تنها به زیبایی بصری کمک می‌کند، بلکه به افزایش کیفیت زندگی شهروندان و توسعه گردشگری شهری نیز منجر می‌شود.
رودخانه‌ها همواره به‌عنوان رگ‌های حیاتی شهرها شناخته شده‌اند. آن‌ها علاوه بر تأمین منابع طبیعی، بستری برای توسعه گردشگری شهری و شکل‌گیری فضاهای فرهنگی و اقتصادی هستند. در این میان، طرح بزرگ احیای رودخانه بالیقلی‌چای در اردبیل فرصتی تازه برای تبدیل این رودخانه به یکی از قطب‌های گردشگری شمال‌غرب کشور فراهم کرده است.
همچنین رودخانه‌ها امکان ایجاد فعالیت‌هایی مانند قایق‌سواری، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در مسیرهای ساحلی را فراهم می‌کنند. این امکانات، شهر را به مقصدی پرنشاط برای گردشگران تبدیل می‌کند. رودخانه سن در پاریس یکی از بهترین نمونه‌ها در این زمینه است.
بسیاری از جشنواره‌ها، بازارهای محلی و رویدادهای هنری در اطراف رودخانه‌ها برگزار می‌شوند. این امر به معرفی فرهنگ بومی و تقویت هویت گردشگری شهری کمک می‌کند. رونق گردشگری هم در اطراف رودخانه‌ها موجب افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های هتل‌داری، رستوران‌ها، صنایع دستی و حمل‌ونقل می‌شود. در نتیجه، فرصت‌های شغلی متعددی برای ساکنان شهر ایجاد می‌گردد.
بودجه هزار میلیاردی برای نجات بالیقلی‌چای
رودخانه‌ها در بسیاری از شهرهای دنیا به ستون اصلی گردشگری تبدیل شده‌اند و تجربه نشان داده است که سرمایه‌گذاری در این بخش بازدهی بالایی در جذب گردشگران دارد.
میرمحمد سیدهاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر اردبیل اظهار کرد: ساماندهی رودخانه بالیقلی‌چای یکی از مهم‌ترین پروژه‌های دوره ششم شورای شهر است که با همکاری قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) و با اعتباری بالغ بر یک‌هزار میلیارد تومان در حال اجراست.
او افزود: این طرح شامل احداث ۲۹ هکتار پارک حاشیه‌ای، مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، پارک بانوان، فضاهای فرهنگی و تفریحی و یک دریاچه مصنوعی است که می‌تواند بالیقلی‌چای را به جاذبه‌ای گردشگری و اقتصادی در مرکز اردبیل تبدیل کند.
رودخانه‌ها؛ محور توسعه گردشگری پایدار
رودخانه‌ها علاوه بر ارزش زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های گردشگری پایدار محسوب می‌شوند. حضور آب در شهر، چشم‌اندازهای طبیعی را تقویت کرده و بستر مناسبی برای فعالیت‌های تفریحی و فرهنگی ایجاد می‌کند.
نقی باقرزاده، معاون امور زیربنایی و حمل‌ونقل شهری شهرداری اردبیل نیز گفت: عملیات ساماندهی بالیقلی‌چای در طول هفت کیلومتر آغاز شده و هدف اصلی آن ارتقای کیفیت محیطی و تبدیل رودخانه به فضای گردشگری و تفریحی است.
او افزود: در قالب این پروژه سیستم بازچرخانی آب با احداث مخزن ذخیره ۱۰۰ هزار مترمکعبی راه‌اندازی می‌شود تا در تمام فصول جریان آب در رودخانه حفظ شود و جذابیت گردشگری رودخانه کاهش نیابد.
پیشرفت ۱۸ درصدی طرح گردشگری بالیقلی‌چای
نمونه‌های موفق دنیا نشان می‌دهند که ساماندهی رودخانه‌ها می‌تواند مسیر توسعه شهر را متحول کند. از سن‌پاریس گرفته تا زاینده‌رود اصفهان، گردشگری شهری با محوریت رودخانه رونق یافته است.
به گفته باقرزاده، عملیات اجرایی در مسیرهای مختلف بالیقلی‌چای شامل احداث سیل‌بند، مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری، لای‌روبی رودخانه و ایجاد پارک‌های حاشیه‌ای پیشرفت چشمگیری داشته است. او افزود: «این پروژه تاکنون حدود ۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و احداث مخزن بزرگ ذخیره‌سازی آب در زرناس نیز با سرعت در حال اجراست.»
نتیجه‌گیری: بالیقلی‌چای، الگویی برای گردشگری رودخانه‌ای
احیای بالیقلی‌چای فقط یک طرح عمرانی نیست؛ بلکه تلاشی است برای بازگرداندن هویت گردشگری رودخانه‌ای به شهر اردبیل. تجربه جهانی نشان می‌دهد که شهرهایی با رودخانه‌های زنده و ساماندهی‌شده، نه‌تنها مقصد گردشگران داخلی و خارجی می‌شوند، بلکه کیفیت زندگی ساکنان خود را نیز ارتقا می‌دهند.
اگر این پروژه با مشارکت مردم و پشتیبانی مسئولان تداوم یابد، اردبیل می‌تواند در آینده نه‌تنها رودخانه‌ای زنده و پویا در دل خود داشته باشد، بلکه الگویی برای دیگر شهرهای کشور در زمینه گردشگری پایدار با محوریت رودخانه‌ها ارائه دهد.