چرا باید زمان انتخاب پمپ دقت کنیم؟ معرفی انواع پمپ ها و دسته بندی ها
پمپ‌ها از لحاظ ساختار شامل دو دسته کلی پمپ دینامیکی و پمپ جابجایی مثبت می‌شوند که هر کدام دارای انواع دیگری است که برای مطالعه کامل مقاله ادامه مطلب در سایت کالا صنعتی مطالعه بفرمایید
پمپ چیست؟
در جواب پمپ چیست باید گفت، اصطلاح پمپ نامی رایج برای گروه وسیعی از وسایل مکانیکی است که جهت انتقال و جابجایی مایعات بوسیله ایجاد فشار و اعمال انرژی به آنها بکار می‌رود. در اصل، پمپ انرژی مکانیکی موتور را به انرژی جریان سیال تبدیل می‌کند؛ این انرژی سیال در واقع انرژی پتانسیل (فشار سیال) و یا انرژی جنبشی (سرعت سیال) است. به عبارتی دیگر پمپ وسیله‌ایست که به منظور جابجایی سیالات تراکم‌ناپذیر از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر استفاده میشود که این مسیر می‌تواند به سمت ارتفاع بالاتر، پایین‌تر و یا بصورت جابجایی در مسیر افقی لوله‌کشی‌ها اتفاق بیوفتد.
دسته بندی کلی پمپ‌ها
بدلیل نیازمندی روز افزون انسان به جابجایی مایعات چه در سطح طبیعت و چه در جهت سهولت کارهای خود، تنوع کاربری های پمپ نیز زیاد است. بطور کلی پمپ ها در سه دسته زیر تقسیم می شوند:
- پمپ خانگی
- پمپ کشاورزی
- پمپ صنعتی
انواع پمپ‌ها از لحاظ ساختار
پمپ ها از لحاظ ساختار و نوع کار به دو دسته کلی تقسیم بندی میشود :
- پمپ دینامیکی
- پمپ جابجایی مثبت
پمپ دینامیکی
پمپ دینامیکی که با نام پمپ سرعتی نیز شناخته می شود، با افزایش سرعت جریان، انرژی جنبشی را از روتور به سیال اعمال می کند. انرژی جنبشی وارده به سیال بعد از خروج جریان سیال از پمپ به داخل لوله تخلیه به انرژی پتانسیل تبدیل می شود که در واقع همان ایجاد فشار در سیستم است.
پمپ سانتریفیوژ
پمپ سانتریفیوژ یا گریز از مرکز پرکاربردترین پمپ مورد استفاده در صنعت است. در پمپ سانتریفیوژ سیال از سمت مرکز پمپ وارد و توسط نیروی گریز از مرکز و با اعمال انرژی جنبشی به سیال و چرخش پروانه سیال از طرف مرکز به سمت لبه بیرونی پمپ خارج می شود. در پمپ سانتریفیوژ مقداری از این انرژی جنبشی تبدیل به انرژی پتانسیل و هد فشاری شده که قابلیت به جریان انداختن سیال تا ارتفاع بالا را دارا است.
پمپ محوری
در پمپ جریان محوری پره های پروانه به گونه ای هستند که سیال بصورت محوری وارد و به همین صورت از پروانه ها خارج می شوند، شکل ظاهری پروانه پمپ جریان محوری شبیه پروانه قایق هست به همین دلیل پمپ محوری به پمپ پروانه ای نیز معروف است. پمپ های محوری قادر به تولید دبی های زیاد در فشار پایین تخلیه هستند.
پمپ شعاعی
در پمپ جریان شعاعی سیال بصورت محوری وارد پروانه می شود و بصورت شعاعی و با زاویه ۹۰ درجه از آن خارج می شود. پمپ شعاعی در دبی های پایین و فشارهای بالا کاربرد دارند. در پمپ سانتریفیوژ جریان شعاعی نیروی فشاری باعث پمپاژ سیال می شود. به عبارتی این نیروی فشاری گریز از مرکز باعث خروج سیال بصورت شعاعی می شود.
پمپ ترکیبی
پمپ ترکیبی همانطور که از نامش پیداست ترکیبی از محوری و شعاعی است. در پمپ ترکیبی پروانه ها به گونه ای طراحی شده اند که جریان بصورت محوری وارد شده و می تواند بصورت محوری و شعاعی خارج می شود. در جاهایی که فشار و دبی به اندازه کافی نمی باشد می توان با استفاده از پمپ های ترکیبی فشار و دبی را افزایش داد.
پمپ محیطی
پمپ محیطی را می توان نوعی پمپ سانتریفیوژ دانست اما به دلیل اینکه نوع پروانه آن متفاوت است عموما در دسته بندی کلی پمپ های دینامیکی قرار می گیرند. پروانه توربینی شکل پمپ محیطی باعث شده تا برای دبی های کم نیز کاربرد داشته باشند. و بنابراین از کاربردهای خانگی، باغبانی، کشاورزی تا کاربردهای صنعتی بزرگ می توانند از این نوع پمپ ها استفاده کنند.
پمپ خاص
پمپ هایی که در بازار موجود است در دسته پمپ های سانتریفیوژ، رفت و برگشتی و دوار است که برای کاربردهای مختلف بکار می روند. پمپ هایی مانند پمپ ضربه ای، پمپ تزریقی و پمپ هوایی از انواع پمپ های خاص است. همچنین در موقعیت هایی که کاربردهای خاص تری وجود دارند با تغییراتی در ساختار پمپ به عنوان مثال تغییر در پره های پروانه، بصورت سفارشی از طرف مشتری به سازنده پمپ مورد نظر طراحی و ساخته می شود.
پمپ جابجایی مثبت
پمپ های جابجایی مثبت با محبوس کردن حجم ثابتی از سیال و حرکت مکانیکی انبساط و انقباض حفره داخل پمپ باعث ایجاد حرکت سیال در سیستم می شوند. به عبارت ساده، پمپ جابجایی مثبت پمپی است که از تغییر حجم درون سیلندر پمپ برای حرکت سیال استفاده می کند. عمل پمپاژ می تواند توسط پیستون، پیچ، چرخ دنده، غلتک، دیافراگم یا پلانجر اتفاق بیوفتد.
پمپ پیستونی
پمپ پیستونی از جمله پمپ های رفت و برگشتی است که مکانیزم مکش، تراکم و تخلیه سیال در آن توسط میله های پیستون اتفاق می افتد. در حالت مکش شیر ورودی باز شده و سیال وارد محفظه سیلندر می شود و با بالارفتن پیستون ها و ایجاد فشار به سیال شیر خروجی باز می شود و سیال خارج می شود. تکرار همین سیکل به طور مداوم، باعث به حرکت درآمدن سیال در سیستم می شود.
پمپ پلانجری
پمپ پلانجری همانند پمپ پیستونی است با این تفاوت که مکانیزم ایجاد فشار در آن توسط میله ای به اسم پلانجر اتفاق می افتد. انبساط و انقباض سیال داخل سیلندر در پمپ پلانجری توسط حرکت رفت و برگشتی بصورت بالا و پایین رفتن پلانجر بجای حرکت چرخشی اتفاق می افتد. پمپ پلانجری نسبت به پمپ پیستونی قادر به ایجاد فشارهای بالاتر است.
پمپ دیافراگمی
پمپ دیافراگمی از دسته پمپ های رفت و برگشتی است. مکانیزم ایجاد فشار در پمپ دیافراگمی توسط صفحه منعطف به نام دیافراگم انجام می شود. مکش و جابجایی سیال بوسیله دیافراگم اتفاق می افتد. صفحات دیافراگم توسط هوای فشرده کمپرسور باد منبسط و منقبض می شود و بدین ترتیب تغییر حجم و جابجایی سیال از ورودی به خروجی پمپ اتفاق می افتد.
پمپ روتاری
پمپ های روتاری نوعی پمپ جابجایی مثبت هستند. همانطور که از اسم این پمپ مشخص است بوسیله چرخش چرخ دنده، پیچ و یا تیغه، حجم ثابتی از سیال جابه جا می شود. به دلیل ساختار پمپ روتاری، برای انتقال و جابجاکردن سیالات با غلظت و ویسکوزیته بالا از این پمپ استفاده می گردد.
پمپ پره ای
پمپ پره ای از دسته پمپ های روتاری جابجایی مثبت محسوب می شود و به پمپ کارتریج نیز معروف هستند. پمپ پره ای عموما در محدوده فشار متوسط در صنعت بکار می روند. پمپ پره ای دارای پره هایی است که برروی روتور درحال چرخش متصل شده اند، مجموعه روتور و پره ها در داخل محفظه ای ثابت به اسم استاتور قرار گرفته اند. ساختار روتور و استاتور به گونه ایست که هم مرکز نیستند و بنابراین با چرخش مداوم روتور و نامیزانی ذکرشده، حجم محبوس در فضای ایجادشده بین پره ها و استاتور، انتقال سیال در پمپ اتفاق میوفتد.
پمپ دنده ای
پمپ دنده ای از جمله پمپ های روتاری محسوب می شود که در دو نوع دنده داخلی و دنده خارجی تقسیم می شود. در پمپ دنده ای با چرخش چرخ دنده ها سیال از ورودی پمپ مکیده شده و سپس سیال وارد فضای بین چرخ دنده ها و یا بین چرخ دنده ها و بدنه داخلی محفظه می شود و با چرخیدن مداوم چرخ دنده ها به این سیال محبوس شده فشار وارد شده و از قسمت خروجی پمپ خارج می شود.
تفاوت پمپ دنده داخلی و خارجی
اجزای پمپ دنده داخلی و خارجی مشابه یکدیگر است و تنها تفاوت در نحوه درگیر شدن دنده ها با یکدیگر است. در پمپ دنده داخلی، چرخ دنده داخلی کوچکتر داخل چرخ دنده بیرونی بزرگتر قرار گرفته و بصورت نامتقارن به صورت همزمان می چرخند. اما در پمپ دنده خارجی، دو چرخ دنده از قسمت بیرونی با یکدیگر تماس دارند و معمولا یکی از چرخ دنده ها به عنوان محرک به موتور متصل است و با چرخش خود باعث چرخش دیگر چرخ دنده می شود.
پمپ لوب
پمپ لوب یا پمپ گوشواره ای از دسته پمپ های روتاری جابجایی مثبت است که از لحاظ عملکرد مشابه پمپ دنده ای است. پمپ لوب دارای دو لوب (گوشواره) است که یکی از لوب ها توسط شفت متحرک می چرخد و لوب دوم با چرخش لوب اول و بدون تماس با آن و با سرعت برابر به دوران در میاید. به دلیل ساختار داخلی پمپ لوب و فضای بزرگ داخل محفظه پمپ لوب، از این پمپ برای کاربردهای با ویسکوزیته بالا و همچنین سیالات حاوی ذرات جامد استفاده می شوند.
پمپ پریستالتیک
پمپ پریستالتیک یا پمپ غلتکی جز پمپ های روتاری است که در داخل آن یک لوله انعطاف پذیر وجود دارد که سیال در آن توسط غلتک (برای کاربردهای کم فشار) و یا کفشک (برای کاربردهای پر فشار) به جریان در میاید. هنگامی که غلتک/کفشک می چرخد قسمتی از سیال تحت فشار قرار می گیرد و با حرکت دورانی غلتک/کفشک سیال در داخل لوله منعطف به جریان در میاید. پمپ پریستالتیک در صنایع مختلف پزشکی، شیمیایی، کشاورزی و … جهت انتقال موادی مانند داروها، رنگ، مواد شیمیایی و پتروشیمی و نفت و گاز و … کاربرد دارد.
پمپ اسکرو
پمپ اسکرو یا پمپ پیچی جز پمپ های روتاری است که جریان سیال در آن بصورت محوری است. وظیفه پمپاژ و جابجایی سیال در پمپ اسکرو برعهده میله ای پیچی و گردان است.
انواع پمپ های اسکرو
پمپ های اسکرو بصورت کلی دارای سه نوع هستند:
- تک اسکرو
- دو اسکرو
- سه اسکرو
انواع پمپ‌ها از لحاظ نوع کاربرد
پمپ ها تنوع کاربری متفاوتی دارند. در زیر انواع مختلف پمپ ها از نظر نوع کاربرد آورده شده است:
پمپ آب خانگی
پمپ های آب خانگی جز پمپ های با ابعاد کوچک محسوب می شوند که برای تامین فشار آب مورد نیاز در آپارتمان ها، منازل و ویلاها مورد استفاده قرار می گیرند. پمپ آب خانگی باتوجه به دبی مورد نیاز هر واحد ساختمانی و مقدار هد (ارتفاعی) که قرار است آب پمپ شود، انتخاب می شود. (که قاعدتا این ارتفاع به معنی مسیر افقی و عمودی جریان آب به همراه افت فشار ناشی از تغییر مسیر جریان آب در زانویی ها است و همچنین تعداد شیرها نیز در هد پمپ موثر است). در فروشگاه اینترنتی کالاصنعتی انواع پمپ آب خانگی و آپارتمانی موجود است. از جمله برندهای معروف پمپ آب خانگی پمپ لئو، پمپ پنتاکس، پمپ ابارا است. جهت مناسب با مشاوران بخش پمپ کالاصنعتی در ارتباط باشید.
پمپ شناور
پمپ شناور نامی کلی است که به دلیل مستغرق بودن در سیال و غوطه ور بودن آن این نام را گذاشته اند. پمپ شناور در دو نوع تک فاز و سه فاز دسته بندی می شود که نوع تک فاز آن برای چاه های کم عمق و نوع سه فاز آن برای چاه های عمیق تر کاربرد دارند.
پمپ کف کش
پمپ کف کش در زیردسته پمپ های سانتریفیوژ قرار می گیرند و از جمله پمپ های مستغرق در آب محسوب می شوند. پمپ کف کش به عنوان یک پمپ شناور معمولا جهت استخراج آب در چاه های زیر زمینی کم عمق جهت تامین آب زمین های کشاورزی و مکان هایی که نیاز به آب زیر زمینی دارند، استفاده می شود. جهت خرید پمپ کف کش می توانید از مشاوران بخش پمپ فروشگاه اینترنتی کالاصنعتی راهنمایی بگیرید.
پمپ لجن کش
پمپ لجن کش نیز همانند پمپ کف کش در زیردسته پمپ های سانتریفیوژ و مستغرق در آب قرار می گیرند با این تفاوت که این پمپ قادر به جابجایی و پمپاژ سیالات حاوی مواد جامد و تخلیه مواد زائد و فاضلاب را نیز دارا است. جهت خرید پمپ لجن کش از جمله پمپ لجن کش استریم، پمپ لجن کش پنتاکس و پمپ لجن کش ابارا می توانید با بخش پمپ های صنعتی فروشگاه کالاصنعتی در ارتباط باشید.
پمپ وکیوم
پمپ وکیوم یا پمپ خلا پمپی است که جهت ایجاد خلا و یا به عبارتی فشار منفی در سیستم های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این خلا توسط مکش مولکول های هوا و یا گازهای مختلف از داخل محفظه و ایجاد فشاری کمتر از فشار اتمسفر (فشار منفی) اتفاق می افتد و این کار وظیفه انواع پمپ وکیوم است. جهت انتخاب و مشاوره تخصصی رایگان برای خرید پمپ وکیوم و اطلاع از قیمت روز آن به مشاوران بخش پمپ کالاصنعتی تماس حاصل فرمایید.
پمپ استخری
پمپ استخری همانطور که از نامش پیداست عموما در استخرها چه در بعد خانگی و چه در بعد عمومی استفاده می شود. بدلیل جلوگیری از لجن گرفتن آب داخل استخر، لازم است تا کل حجم آب در بازه های ساعتی مشخص بسته به مقدار استفاده از استخر، سیرکوله و به گردش دربیاید؛ بنابراین پمپ استخری اینجا بکار می آید. کارشناسان فروش کالاصنعتی شما را جهت انتخاب پمپ استخری مناسب از جهت برند و قیمت راهنمایی خواهند کرد. پس می توانید با کالاصنعتی تماس حاصل فرمایید
پمپ کارواشی
پمپ کارواشی یا پمپ پیستونی جز پمپ های جابجایی مثبت است. سیلندر پمپ با حرکت رفت و برگشتی باعث ایجاد فشار در خروجی پمپ می شوند. با توجه به اینکه هدف از استفاده از پمپ های کارواشی مصرف بهینه آب است، پمپ کارواشی قابلیت ایجاد فشار بالا در دبی های پایین را دارد و هم مصارف خانگی و هم صنعتی دارد که پمپ کارواش خانگی فشار پایین تر و پمپ کارواش صنعتی فشار بالاتری تولید می کند.
پمپ دیافراگمی
پمپ دیافراگمی جزو پمپ های رفت و برگشتی است که مکانیزم به حرکت درآوردن سیال در آن توسط صفحه ای منعطف به نام دیافراگم اتفاق می افتد. برای مواردی که نیاز به اندازه گیری دقیق جریان است از پمپ دیافراگمی استفاده می شود. همچنین بدلیل استفاده از دیافراگم در پمپ دیافراگمی، نشتی وجود ندارد و بنابراین می توان برای پمپاژ مایعات مختلفی از پمپ دیافراگمی استفاده کرد.
پمپ روغن داغ
پمپ روغن داغ (Hot oil pump) از دسته پمپ های سانتریفیوژ است که قابلیت پمپاژ و جابجایی مایعات با دمای بالا را دارد. پمپ روغن داغ می تواند روغن داغ تا دمای حدود ۳۵۰ درجه سانتی گراد و آب تا دمای حدود ۲۰۰ درجه سانتی گراد را پمپاژ کند. برند نورم کشور ترکیه و همچنین سازندگان ایرانی نظیر پمپ روغن داغ آبروان، پمپ روغن داغ پمپیران و پمپ روغن داغ ایران تولید در زمینه پمپ های روغن داغ تولیدات با کیفیتی دارند که جهت خرید و مشاوره می توانید از طریق کارشناسان کالاصنعتی اطلاعات کسب کنید.
پمپ تزریق
پمپ تزریق یا دوزینگ پمپ از دسته پمپ های جابجایی مثبت می باشد. پمپ تزریق معمولا ابعاد کوچکی دارند به منظور جابجایی حجم مشخص و دقیقی از سیالاتی خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
پمپ مگنتی
پمپ مگنتی یا پمپ مغناطیسی جز پمپ های سانتریفیوژی می باشد که چرخش پروانه در آن بجای شفت توسط میدان مغناطیسی اتفاق می افتد. بدلیل در تماس نبودن شفت موتور با شفت پمپ مگنتی، مزیت عدم استفاده از آب بند و مکانیکال سیل را نسبت به سایر پمپ های سانتریفیوژ دارد.